Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trên địa bàn cả nước hiện đã hoàn thành 266 dự án nhà ở xã hội, quy mô xây dựng khoảng hơn 142.000 căn với tổng diện tích hơn 7,1 triệu m2. 278 dự án đang triển khai, quy mô xây dựng khoảng 276.000 căn với tổng diện tích khoảng 13,8 triệu m2.
Đối với nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp (KCN), các tỉnh, thành phố đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng 121 dự án, quy mô xây dựng khoảng 54.000 căn hộ với tổng diện tích 2,7 triệu m2. 100 dự án đang triển khai, quy mô xây dựng khoảng 134.000 căn hộ với tổng diện tích 6,7 triệu m2.
Tuy nhiên, số lượng nhà ở dành cho công nhân KCN vẫn còn rất ít so với nhu cầu. Trong giai đoạn từ đầu năm 2021 đến nay, chưa có dự án nhà ở xã hội nào dành cho công nhân được hoàn thành bàn giao do ảnh hưởng chung của dịch COVID-19, hầu hết các dự án bị chậm tiến độ.
Bộ Xây dựng cho biết nguyên nhân chính dẫn đến những bất cập trong việc thực hiện dự án nhà ở cho công nhân là vẫn chưa có chính sách riêng cho nhà ở công nhân.
Đề xuất sửa đổi, bổ sung gói tín dụng
Theo Bộ Xây dựng, quy hoạch quỹ đất trong quy hoạch khu công nghiệp phải bố trí quỹ đất làm nhà lưu trú cho công nhân thuê. Diện tích sử dụng tối thiểu đảm bảo ít nhất khoảng 10m vuông một người. Về lâu dài, cần phải nghiên cứu, sửa đổi Luật Nhà ở 2014 và các luật khác có liên quan, trong đó có cơ chế, chính sách riêng về khuyến khích đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân KCN.
Đồng thời, Chính phủ cần có các cơ chế ưu đãi khác khuyến khích doanh nghiệp tham gia. Ví dụ, miễn tiền sử dụng đất, miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, ưu đãi về vốn vay, cho phép hạch toán chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong khu nhà ở công nhân vào chi phí giá thành hạ tầng chung của cả khu công nghiệp.
Về chính sách ngắn hạn, để có nguồn vốn phát triển nhà ở cho công nhân, Bộ Xây dựng đề nghị Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa danh mục phát triển nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở công nhân khu công nghiệp vào danh mục đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Bộ Xây dựng đề xuất tới Chính phủ xem xét, bổ sung kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 thực hiện chính sách nhà ở xã hội để Ngân hàng Chính sách xã hội và các tổ chức tín dụng thực hiện cho vay phát triển nhà ở xã hội.
Trong đó, sớm bố trí nguồn vốn 3.000 tỷ đồng cho phát triển nhà ở xã hội theo Nghị quyết 41/NQ-CP ngày 9/4/2020 của Chính phủ.
Tại các dự án nhà ở xã hội gần khu công nghiệp, Bộ cũng đề nghị Chính phủ, địa phương có các cơ chế, giải pháp hỗ trợ khuyến khích doanh nghiệp tham gia. Ngoài ra, các địa phương cũng cần căn cứ vào điều kiện của mình để ban hành các thiết kế mẫu, thiết kế điển hình với nhà lưu trú công nhân…
“Việc bổ sung gói tín dụng trên nhằm góp phần đảm bảo “mục tiêu kép”: bảo đảm an sinh xã hội, nhà ở cho các đối tượng yếu thế; thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế bền vững, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp gắn với hỗ trợ phát triển thị trường nhà ở và bất động sản”, Bộ Xây dựng cho biết.
