Theo các nguồn tài liệu, Huyền Quang tên thật là Lý Đạo Tái, sinh năm 1254 tại hương Vạn Tải (nay thuộc xã Thái Bảo, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh), thuộc dòng dõi quan lại nhà Lý. Ông là người thông minh, hiếu học, năm 21 tuổi ông đỗ đầu khoa Đại tỷ thủ sĩ, niên hiệu Bảo Phù thứ hai (1274).
Đương thời, Huyền Quang là một trong những trí thức tài năng, nổi tiếng về thơ văn, đã làm việc tại Viện Hàn lâm nhà Trần và được giao tiếp sứ Bắc triều…
Song cũng như vua Trần Nhân Tông, ông đã từ bỏ chốn quan trường, tìm đến với tôn giáo, kiên trì học đạo và biên soạn kinh sách. Huyền Quang cùng với Phật hoàng Trần Nhân Tông đi đến mọi miền đất nước để thuyết pháp, giảng kinh và trở thành vị tổ thứ ba của Thiền phái Phật giáo Trúc Lâm.
Cuối đời, ông về trụ trì tại chùa Côn Sơn lập đài Cửu Phẩm Liên Hoa, biên soạn kinh sách truyền lại cho đời sau…
Ngày 23 tháng Giêng năm 1334, thiền sư Huyền Quang viên tịch tại chùa Côn Sơn. Ngày mất của ông trở thành ngày giỗ Tổ của chùa Côn Sơn hàng năm.
 |
Lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm nay được tổ chức với quy mô lớn, các hoạt động phần lễ và phần hội được chuẩn hóa, theo nghi thức truyền thống. Ảnh tư liệu. |
Khu di tích Côn Sơn - Kiếp được Nhà nước xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt năm 2012. Lễ hội Côn Sơn - Kiếp Bạc được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, được bổ sung thêm nội dung, phong phú và đa dạng.
Lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2024 được tổ chức từ ngày 23/2 đến ngày 3/3 (tức 14 - 23 tháng Giêng âm lịch) tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc (thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương).
Lễ hội năm nay gắn với Lễ tưởng niệm 690 năm ngày viên tịch của Đệ tam tổ Thiền phái Trúc Lâm Huyền Quang tôn giả; được tổ chức với quy mô lớn, các hoạt động phần lễ và phần hội được chuẩn hóa, theo nghi thức truyền thống.
Tại lễ hội sẽ có các hoạt động và nghi lễ như thi gói bánh chưng; thi giã bánh giầy; lễ rước nước; liên hoan Pháo đất tỉnh Hải Dương lần thứ XI; thi đấu giải vật dân tộc; thi đấu giải cờ tướng; lễ tế trên núi Ngũ nhạc; lễ giỗ Đệ tam tổ Trúc Lâm Huyền Quang tôn giả; lễ Mông Sơn thí thực…
 |
Đông đảo nhân dân và du khách thập phương về dự lễ hội và dâng hương… Ảnh tư liệu. |
Riêng trong lễ khai hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm nay sẽ diễn ra công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận “Bộ tượng Tam Thế Phật chùa Côn Sơn” là Bảo vật quốc gia.
Bên cạnh đó sẽ diễn ra Tuần Văn hóa ẩm thực, Du lịch và xúc tiến Thương mại Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2024; giải Việt dã “Hành trình kết nối di sản văn hoá”…
Di tích, lễ hội, du lịch Hải Dương
UBND tỉnh Hải Dương cho biết, việc tổ chức lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc nhằm tuyên truyền quảng bá các giá trị của khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ, nhân dân trong việc thực hành, gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. Đồng thời duy trì và phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân và du khách đối với các giá trị di sản văn hóa dân tộc tại khu di tích.
Đây cũng là dịp nhằm tăng cường quảng bá các giá trị nổi bật toàn cầu của khu di tích trong quá trình tỉnh Hải Dương cùng với tỉnh Quảng Ninh, tỉnh Bắc Giang hoàn thiện hồ sơ Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc trình UNESCO công nhận là di sản thế giới…
