Đó là nội dung được nêu tại buổi báo cáo chuyên đề cơ sở lựa chọn và đề xuất danh mục dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng trên công trình đường bộ hiện hữu áp dụng hợp đồng BOT theo cơ chế, chính sách đặc thù của Nghị quyết 98/2023/QH15, do Sở GTVT TP HCM phối hợp với Trường Đại học Kinh tế - Luật tổ chức chiều 9/8.
Theo báo cáo chuyên đề, các dự án áp dụng hợp đồng BOT phải đảm bảo 4 tiêu chí: Phù hợp với quy hoạch; Phù hợp định hướng phát triển giao thông; Giải quyết điểm nghẽn kết nối các cửa ngõ và các đầu mối giao thông quan trọng; Có khả năng huy động vốn đầu tư từ khối tư nhân.
Qua rà soát đánh giá, TP HCM có 107 tuyến đường phù hợp triển khai theo dự án BOT trên đường hiện hữu theo Nghị quyết 98. Tuy nhiên, Sở GTVT TP HCM rút gọn còn 5 dự án cấp bách mang tính chất liên kết vùng với tổng mức đầu tư hơn 37.000 tỷ đồng, ưu tiên thực hiện trong giai đoạn 2023 – 2030.
Đầu tiên là Dự án mở rộng Quốc lộ 13 (từ ngã tư Bình Phước đến cầu Bình Triệu) dài 4,6 km sẽ được mở rộng lên 53 – 60 m với tổng mức đầu tư gần 10.000 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 8.600 tỷ đồng. Sở GTVT TP HCM đề xuất bố trí ngân sách Nhà nước 50% (4.996 tỷ đồng) và doanh nghiệp đầu tư dự án 50%.
Dự án thứ hai là mở rộng Quốc lộ 1 đoạn từ An Lạc đến giáp ranh tỉnh Long An dài 9,6 km, tổng mức đầu tư gần 12.900 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 7.700 tỷ đồng. Dự án này cũng được đề xuất ngân sách Nhà nước tham gia với tỷ lệ 50% là 6.438 tỷ đồng và doanh nghiệp đầu tư dự án 50%.
Dự án thứ ba là mở rộng Quốc lộ 22 từ ngã tư An Sương đến Vành đai 3 dài 9,1 km sẽ mở rộng lên gần 40 m với kinh phí 3.609 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách TP HCM tham gia đầu tư với tỷ lệ 67% ( tương đương 2.409 tỷ đồng) để giải phóng mặt bằng, còn doanh nghiệp tham gia 33% khoảng 1.200 tỷ đồng để xây lắp.
Dự án thứ tư là trục đường Bắc – Nam (từ Nguyễn Văn Linh đến nút giao cầu Bà Chiêm) dài 7,5 km, được đề xuất mở rộng từ 4 làn xe lên 10 làn xe với tổng mức đầu tư gần 4.500 tỷ đồng. Về cơ cấu vốn tại dự án này, ngân sách TP HCM tham gia thực hiện với tỷ lệ 70% (hơn 3.131 tỷ đồng) và doanh nghiệp tham gia 30% (hơn 1.342 tỷ đồng).
Cuối cùng là Dự án cầu đường Bình Tiên (đi qua Quận 6, 8 và huyện Bình Chánh) tổng mức đầu tư hơn 6.200 tỷ đồng. Dự án này được đề xuất ngân sách Nhà nước tham gia với tỷ lệ 54% (hơn 3.300 tỷ đồng để giải phóng mặt bằng) và doanh nghiệp tham gia 46% (gần 2.900 tỷ đồng xây lắp).
Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở GTVT TP HCM nhận định, dự án BOT không mới đối với TP HCM vì trước đây một số dự án đã được triển khai, khi hoàn thành đã phát huy được hiệu quả, góp phần đảm bảo an toàn giao thông, giảm kẹt xe, tăng cường lưu thông hàng hóa qua việc rút ngắn thời gian lưu thông.
Theo ông Lâm, trong bối cảnh nguồn lực từ ngân sách TP HCM chỉ đáp ứng 20-21% thì việc huy động các nguồn lực xã hội vào các dự án là rất cần thiết. Cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 98 vừa ban hành có thời hạn 5 năm, do đó TP HCM cần nhanh chóng lựa chọn, triển khai hiệu quả những dự án BOT cấp bách, khả thi như các tuyến quốc lộ và các trục chính, các dự án giải quyết nhu cầu giao thông rất lớn, giải quyết ùn tắc.
5 dự án nêu trên sẽ được Sở GTVT báo cáo UBND TP HCM để trình HĐND TP HCM thông qua chủ trương đầu tư tại kỳ họp trong tháng 9 tới đây. Sau đó, dựa trên các tiêu chí nghiên cứu thì ngành giao thông thành phố sẽ tiếp tục bổ sung các dự án khác trong các đợt tiếp theo.
Sở GTVT TP HCM cũng cho biết, khi triển khai các dự án BOT trên đường hiện hữu sẽ rà soát tổng thể về vị trí đặt trạm, chính sách miễn giảm giá tại tất cả các trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ và quản lý doanh thu chặt chẽ. Từ đó, có những giải pháp đồng bộ, kịp thời, thống nhất, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư, người sử dụng và phương án tài chính của dự án.
