“Tôi từng ngắm nhìn Việt Nam qua hàng trăm bức ảnh đẹp lung linh, trong số đó, tôi đặc biệt ấn tượng với những hình ảnh đồng lúa và ruộng bậc thang trải dài xanh mướt”, ông Surajit Rakshit chia sẻ ấn tượng của mình về nền nông nghiệp Việt trong bài viết “Để nông nghiệp Việt Nam bứt phá giới hạn”.
Xương sống của nền kinh tế Việt Nam
Ấn tượng với vẻ đẹp của nông nghiệp Việt, ông Surajit Rakshit cho rằng, đây là câu chuyện đáng tự hào của một quốc gia, từ chỗ thiếu lương thực trở thành một trong những nước sản xuất và xuất khẩu nhiều mặt hàng nông nghiệp hàng đầu thế giới.
“Nông nghiệp Việt Nam từ lâu đã là một ngành xương sống của nền kinh tế Việt Nam với nhiều lợi thế cạnh tranh như diện tích đất canh tác, độ phủ của rừng, các vùng lãnh hải, khí hậu nhiệt đới, lực lượng lao động dồi dào và chi phí hiệu quả”, ông Surajit Rakshit nhận định.
Ngành nông nghiệp đóng góp khoảng 12,5% vào GDP của đất nước. Năm 2022, nông nghiệp của Việt Nam đạt mức tăng trưởng 3,3%, cao nhất trong những năm gần đây. Trong đó, sản xuất trồng trọt tăng 2,8%, thủy sản tăng 4,4% và lâm nghiệp tăng 6,1%. Kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành đạt hơn 53 tỷ USD, tăng 9,3%.
Hiện nay, Việt Nam xuất khẩu nhiều loại sản phẩm nông nghiệp đi khắp nơi trên thế giới. Nhóm mặt hàng chính bao gồm hạt óc chó, cà phê, hạt điều, gạo và cao su, đóng góp hơn 10 tỷ USD vào xuất khẩu nông nghiệp. Nhiều mặt hàng nông nghiệp của Việt Nam đã tiếp cận được các thị trường mới.
Việt Nam là đại diện quan trọng trong ngành nông nghiệp toàn cầu
Trong bài viết, Giám đốc toàn quốc Trung tâm thanh toán quốc tế và tài trợ chuỗi cung ứng, HSBC Việt Nam chỉ ra sự hiện diện của Việt Nam trong các sự kiện, mạng lưới nông nghiệp toàn cầu.
Cụ thể, Liên hiệp quốc đã chọn Việt Nam là nước chủ nhà đăng cai Hội nghị toàn cầu lần thứ 4 của Hệ thống lương thực, thực phẩm bền vững, diễn ra trong tháng 4/2023.
Đồng thời, Diễn đàn Kinh tế Thế giới cũng chọn Việt Nam là một trong ba quốc gia đầu tiên thí điểm mô hình Trung tâm sáng tạo về Lương thực, một sáng kiến tiêu biểu của Liên minh Hành động vì Lương thực.
Việt Nam cũng đã ký 15 Hiệp định thương mại tự do (FTA), tiếp nối còn có 1 hiệp định FTA vừa kết thúc đàm phán tháng 4 và 3 FTA nữa đang trong vòng đàm phán.
Sau khi triển khai Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc, Việt Nam đã trở thành thị trường cung ứng xoài lớn thứ 3 cho Hàn Quốc, đạt 1.700 tấn, tương đương 7,4 triệu USD.
Với Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam, Việt Nam trở thành nguồn cung cấp hạt điều lớn nhất cho EU. EU cũng là nhà nhập khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam, chiếm 39% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Theo ông Surajit Rakshit, sự hiện diện ngày càng nhiều của Việt Nam cho thấy, ngành nông nghiệp dựa trên cây trồng của quốc gia này có bước phát triển nhanh chóng. Việt Nam đang trở thành một đại diện quan trọng trong ngành nông nghiệp toàn cầu.
 |
Nông sản Việt Nam thâm nhập nhiều thị trường quốc tế thông qua các FTA. |
Sự hỗ trợ của Chính phủ
Nhìn nhận những vai trò to lớn của Chính phủ, ông Surajit Rakshit đã liệt kê một loạt các quan sát của mình về những hiệu lực hoạch định chính sách của Việt Nam.
Năm 2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) ban hành danh mục sản phẩm nông nghiệp chủ lực quốc gia như gạo, cà phê, cao su, hạt điều, hồ tiêu, chè… Những sản phẩm này được áp dụng các biện pháp hỗ trợ ưu đãi như miễn, giảm tiền thuê đất, mặt nước, ưu đãi về tín dụng, đào tạo nguồn nhân lực.
Năm 2019, Chính phủ ban hành Nghị quyết 53/NQ-CP nhằm tạo điều kiện tiếp cận tín dụng, triển khai chương trình bảo hiểm nông nghiệp và các biện pháp hỗ trợ ưu đãi cho doanh nghiệp để khuyến khích đầu tư vào các khu vực nông thôn.
Đặc biệt, Việt Nam ký Thỏa thuận Paris về Biến đổi Khí hậu, cam kết giảm phát thải khí nhà kính 8% trong giai đoạn 2021 - 2030 so với kịch bản thông thường bằng nguồn lực trong nước và sẽ tăng lên 25% nếu có sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế.
Nhằm hiện thực hóa những mục tiêu này, Chính phủ ra Quyết định 2053/QD-TTg, bao gồm các hoạt động thích ứng và giảm thiểu trong ngành nông nghiệp.
Sau khi đưa ra cam kết mạnh mẽ tại COP26, Chính phủ Việt Nam phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, trong đó, có khẳng định giảm phát thải khí nhà kính từ nông nghiệp.
Trong Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, được phê duyệt năm 2022, Việt Nam dự báo mức tăng trưởng GDP của ngành nông nghiệp sẽ đạt 2,5 - 3% mỗi năm. Tỷ lệ sản phẩm phân bón hữu cơ trong tổng sản phẩm phân bón được sản xuất và tiêu thụ đạt trên 30%.
“Mới đây, Chính phủ cũng vừa phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia VIII, tầm nhìn tới năm 2050, nhấn mạnh khoản đầu tư rất lớn cần thiết để phát triển ngành năng lượng Việt Nam. Khi đi vào thực hiện, quy hoạch cũng này sẽ có tác động không nhỏ lên ngành nông nghiệp”, ông Surajit Rakshit liệt kê.
Hỗ trợ của HSBC không chỉ dừng ở giải pháp tài chính
Để ngành nông nghiệp tiếp tục tỏa sáng và đóng góp vào sự phát triển bền vững, đại diện HSBC Việt Nam cho biết, ngân hàng này sẵn sàng các giải pháp thương mại xanh, giải pháp tài trợ chi phí vốn/máy móc nhằm hỗ trợ hoạt động sản xuất bền vững cho doanh nghiệp nông nghiệp Việt.
 |
HSBC cùng các nhà đầu tư ký biên bản ghi nhớ đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao Tây Ninh. |
Hiện tại, HSBC đang chuẩn bị thông qua một khoản vay xanh cho một doanh nghiệp Việt Nam trong ngành trồng trọt và thủy hải sản. Trước đó, HSBC đã thu xếp giao dịch bảo lãnh khoản vay không ràng buộc đầu tiên ở ASEAN nhằm hỗ trợ chi phí vốn và vốn lưu động cho Nutifood.
“Là một ngân hàng có mạng lưới rộng khắp thế giới cùng những cam kết tham gia sớm và sâu rộng vào công cuộc chuyển đổi sang cân bằng phát thải, chúng tôi không chỉ dừng ở các giải pháp ngân hàng, HSBC có thể hỗ trợ doanh nghiệp cả về khung phát triển bền vững, tài chính hay thông tin chuyên môn cho hành trình chuyển dịch”, ông Surajit Rakshit thông tin.
Những nỗ lực này hoàn toàn nằm trong chiến lược bền vững tổng thể của HSBC, nhằm hỗ trợ khách hàng hiểu và hành động hướng đến chuyển dịch giảm phát thải, giúp họ đạt được các mục tiêu bền vững.
Đầu năm 2022, HSBC Việt Nam công bố cam kết thu xếp lên đến 12 tỷ USD tài chính bền vững trực tiếp và gián tiếp cho Việt Nam tới năm 2030. HSBC đặt mục tiêu đáp ứng các nhu cầu liên quan đến bền vững của khách hàng, từ những công cụ tài chính thương mại xanh đến các khoản vay liên kết bền vững cũng như tài trợ chuỗi cung ứng.
Theo ông Surajit Rakshit, những cam kết của các tổ chức tài chính sẽ mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp trong ngành nông nghiệp tiếp cận tài chính xanh và các chiến lược bền vững.
Ở Việt Nam, ngày càng nhiều doanh nghiệp nông nghiệp muốn tìm kiếm hỗ trợ về hệ sinh thái và quan tâm hơn đến những giải pháp tài trợ chuỗi cung ứng, tài trợ nhà phân phối. HSBC luôn nỗ lực hỗ trợ các doanh nghiệp thông qua các giải pháp như vậy.
Trong bài viết của mình, ông Surajit Rakshit chỉ rõ, dù doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nào của nông nghiệp như trồng trọt, thủy hải sản, sản xuất thức ăn chăn nuôi, xuất khẩu đường hay sản xuất chế biến sữa, HSBC đều có thể hỗ trợ khách hàng bằng các khoản vay thương mại và giải pháp vốn lưu động phù hợp với họ.
“Mặc dù bối cảnh hiện tại còn nhiều thách thức như các yếu tố kinh tế vĩ mô toàn cầu, lạm phát, tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, thiếu hụt nhân sự có trình độ, cạnh tranh gia tăng, nhưng tôi tin rằng với quyết tâm mạnh mẽ từ Chính phủ Việt Nam và các FTA hiện có, triển vọng của ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn tươi sáng trong vài năm tới”, ông Surajit Rakshit tin tưởng.
