Theo kết quả Cuộc điều tra xu hướng tín dụng tháng 12/2021 do Vụ Dự báo, Thống kê Ngân hàng Nhà nước vừa công bố, để thực hiện chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, mặc dù mặt bằng rủi ro được nhận định tăng mạnh hơn trong 6 tháng cuối năm 2021, nhưng các tổ chức tín dụng cho biết, đã giảm đáng kể xu hướng thắt chặt tiêu chuẩn tín dụng so với nửa đầu năm đối với cả nhóm khách hàng doanh nghiệp và cá nhân.
Cụ thể, các ngân hàng dự báo nhu cầu tín dụng của khách hàng doanh nghiệp cao hơn khách hàng cá nhân; tín dụng ngắn hạn cao hơn tín dụng trung dài hạn. Nhu cầu vay phục vụ đời sống và tiêu dùng sau khi tăng thấp nhất trong năm 2021 sẽ hồi phục và tăng cao vào năm 2022. Các ngân hàng tiếp tục ưu tiên dòng vốn đổ vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh như công nghiệp chế biến chế tạo, kinh doanh xuất nhập khẩu, mua nhà để ở, sản xuất, phân phối điện và xây dựng…
Cũng theo kết quả cuộc điều tra này, trong 6 tháng cuối năm 2021, các tổ chức tín dụng đã thu hẹp chênh lệch giữa lãi suất cho vay và chi phí vốn bình quân, giảm phí phi lãi suất để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và cũng "thắt chặt hơn" yêu cầu về tài sản bảo đảm, các điều khoản bổ sung trong hợp đồng, yêu cầu điểm xếp hạng tín nhiệm tối thiểu của khách hàng và hạn mức tín dụng đối với khách hàng để đảm bảo an toàn tín dụng.
Xu hướng này dự kiến tiếp tục diễn ra trong 6 tháng đầu năm 2022 khi các tổ chức tín dụng tiếp tục thu hẹp chênh lệch lãi suất biên, gia tăng quy mô khoản vay hoặc hạn mức tín dụng tối đa để hỗ trợ phục hồi sản xuất kinh doanh. Trong khi dự kiến tiếp tục thắt chặt mạnh hơn với lĩnh vực cho vay có rủi ro cao như đầu tư kinh doanh chứng khoán, đầu tư kinh doanh bất động sản và sử dụng thẻ tín dụng. Các ngân hàng cũng dự kiến sẽ giảm dòng vốn đổ vào lĩnh vực bất động sản xuống còn khoảng 23,8% trong 6 tháng đầu năm 2022, từ mức 29,7% của 6 tháng đầu năm 2021, do là lĩnh vực được dự báo mức độ rủi ro tăng cao nhất.
Các tổ chức tín dụng cho biết, cơ sở để dự kiến nới lỏng nhẹ tiêu chuẩn tín dụng trong 6 tháng đầu năm 2022 tiếp tục là kỳ vọng về các yếu tố “Triển vọng kinh tế vĩ mô” khả quan, “Chính sách và định hướng của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước” cùng với “năng lực tài chính của tổ chức tín dụng” được cải thiện. Ở khía cạnh khác, mức độ rủi ro tín dụng tiếp tục được các tổ chức tín dụng dự báo tăng trong 6 tháng đầu năm 2022 nhưng tốc độ tăng thấp hơn cùng kỳ năm ngoái và được kỳ vọng giảm nhẹ trong cả năm 2022 so với năm 2021.
Trong đó, rủi ro tín dụng của một số lĩnh vực như “cho vay phục vụ nhu cầu đời sống”, “đầu tư công nghiệp hỗ trợ”; “cho vay đầu tư ứng dụng công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp”; “đầu tư ngành vận tải, kho bãi”; “kinh doanh xuất nhập khẩu” và rủi ro tín dụng nội tệ được kỳ vọng điều chỉnh giảm.
