Trong thư gửi cổ đông, Chủ tịch HĐQT Vietnam Airlines Đặng Ngọc Hòa cho biết, năm 2021 là một giai đoạn đặc biệt khó khăn của ngành hàng không thế giới cũng như đối với các doanh nghiệp hàng không Việt Nam. Liên tiếp nhiều đợt dịch bệnh bùng phát đã khiến nhu cầu đi lại giảm sút, đặc biệt trong các dịp cao điểm. Nghiêm trọng nhất là đợt bùng phát từ cuối tháng 4/2021 kéo dài đến tận cuối năm 2021 đã khiến hoạt động vận chuyển hành khách bằng đường hàng không gần như tê liệt.
Theo báo cáo tài chính hợp nhất sau kiểm toán năm 2021 của HVN, trong năm vừa qua, công ty này lỗ ròng 12.907 tỷ đồng, tổng doanh thu của hãng chỉ đạt 29.750 tỷ đồng và là mức doanh thu thấp nhất trong 5 năm qua.
Trong văn bản giải trình gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Vietnam Airlines cho biết năm 2021, dịch Covid-19 tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng và trực tiếp đến ngành hàng không toàn cầu. Các đợt bùng phát dịch đều diễn ra vào hai mùa cao điểm quan trọng như cao điểm Tết và cao điểm hè đã ảnh hưởng rất lớn đến kết quả khai thác của Vietnam Airlines, sản lượng vận chuyển hành khách năm 2021 chỉ đạt 6,13 triệu lượt khách, giảm 56,6% so với năm 2020.
Ngoài nguyên nhân liên quan đến tăng lỗ của công ty mẹ, còn do các công ty con trong lĩnh vực hàng không và các công ty có hoạt động sản xuất kinh doanh chính gắn với vận tải hàng không cũng tăng lỗ như Pacific Airlines, NASCO, NCS, VACS…
Tại thời điểm 31/12/2021, chỉ tiêu vốn đầu tư của chủ sở hữu của Vietnam Airlines là 22.143 tỷ đồng, tăng 7.961 tỷ đồng so với hồi đầu năm. Trong năm 2021, Vietnam Airlines đã hoàn thành phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn 7.961 tỷ đồng, trong đó Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước SCIC đã thực hiện quyền mua cổ phiếu của cổ đông Nhà nước.
Tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội ban hành Nghị quyết số 135/2020/QH14 ngày 17/11/2020, theo đó Quốc hội đã nhất trí với đề nghị của Chính phủ cho phép Tổng công ty Hàng không Việt Nam chào bán thêm cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn điều lệ và giao SCIC thay mặt Chính phủ đầu tư mua cổ phiếu tại Tổng công ty thuộc quyền mua cổ phần của cổ đông Nhà nước theo phương thức chuyển giao quyền mua.
Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 194/NQ-CP ngày 31/12/2020 để thực hiện Nghị quyết của Quốc hội. Tổng công ty đã hoàn thành phương án phát hành thêm cổ phiếu chào bán cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn điều lệ, kịp thời bổ sung nguồn vốn hỗ trợ doanh nghiệp duy trì hoạt động và vượt qua khủng hoảng.
 |
Diễn biến giá cổ phiếu HVN trong năm 2021. Nguồn: HVN. |
Theo đó, 3 cổ đông lớn nhất của Vietnam Airlines sở hữu đến 93,5% vốn gồm Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (55,2%); Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (31,14%); ANA Holdings (5,62%). Cùng với đó, Vietnam Airlines có trên 40.000 cổ đông cá nhân, đang sở hữu 6,5% vốn điều lệ của Tổng công ty.
Khả năng tự chủ nguồn vốn của Vietnam Airlines ghi nhận ở mức thấp nhất trong 5 năm vừa qua, với vốn chủ sở hữu/tổng nguồn vốn chỉ đạt 0,01% (năm 2016 là 0,17%; năm 2017 là 0,2%; năm 2018 là 0,24%; năm 2019 là 0,10%).
Tính đến cuối năm 2021, nợ phải trả của tổng công ty ghi nhận trên 65.000 tỷ đồng. Trong năm 2022, Tổng công ty cho biết sẽ tiếp tục đàm phán với các chủ nợ, đặc biệt là các chủ tàu bay trong việc giảm bớt khoản nợ cũ và giảm giá thuê cho các hợp đồng thuê hiện tại; trả sớm tàu bay đang thuê, lùi thời gian nhận tàu đối với các hợp đồng đã ký. Đồng thời, tiếp tục kiến nghị và triển khai các giải pháp hỗ trợ thanh khoản của Nhà nước với vai trò là chủ sở hữu của Tổng công ty; đẩy nhanh việc triển khai các giải pháp tái cơ cấu danh mục đầu tư tại các công ty con, công ty liên kết và tiếp tục triển khai tái cơ cấu tài sản (bán/bán và thuê lại tàu bay cũ) để đảm bảo dòng tiền.
Theo đánh giá của HĐQT HVN, năm 2022 tiếp tục là một năm khó khăn đối với ngành hàng không do dịch bệnh vẫn còn tiếp diễn, thị trường quốc tế chưa có dấu hiệu phục hồi khi một số quốc gia vẫn cấm, hạn chế các chuyến bay thương mại.
Về định hướng hoạt động trong năm nay, Vietnam Airlines đặt đảm bảo an toàn tuyệt đối khai thác là nhiệm vụ tiên quyết, là cơ sở, tiền đề cho sự phục hồi và phát triển của Tổng công ty. Còn về hoạt động khai thác và thương mại, Vietnam Airlines sẽ xây dựng các phương án điều hành theo các kịch bản về thị trường, chủ động các giải pháp ứng biến theo diễn biến của thị trường.
Về công tác chuyển đổi số, Tổng công ty sẽ ưu tiên nguồn lực cho các dự án chuyển đổi số, trong đó tập trung các dự án nâng cao trải nghiệm khách hàng và các dự án nâng cao chất lượng hệ thống quản lý; các dự án thương mại điện tử có cơ hội tăng doanh thu cần triển khai nhanh theo hướng thí điểm và điều chỉnh.
Đối với khai thác quốc tế sẽ chủ động phối hợp với các đối tác, sớm khôi phục lại hoạt động khai thác các đường bay quốc tế trên cơ sở kế hoạch mở cửa của Chính phủ, kịp thời nắm bắt cơ hội thị trường, giành và giữ thị phần cũng như đảm bảo hiệu quả sử dụng nguồn lực. Đối với khai thác chở khách nội địa thì đảm bảo vai trò chủ đạo vận tải hành khách nội địa của VNA Group với mục tiêu thị phần đạt trên 50%.
Tiếp tục mở rộng khai thác hàng hóa trên cơ sở tận dụng nguồn lực sẵn có. Mục tiêu thị phần nội địa đạt trên 60%, thị phần quốc tế đạt trên 12%, tiếp tục điều chỉnh giá bán phù hợp nhằm tăng hiệu quả khai thác hàng hóa.
Năm 2021 là năm thứ 2 liên tiếp hãng hàng không này ghi nhận lỗ. Bước sang năm 2022, chỉ trong quý đầu năm, Vietnam Airlines lỗ thêm hơn 2.600 tỷ đồng, đánh dấu mốc lỗ 9 quý liên tiếp và nâng tổng lỗ lũy kế lên hơn 24.574 tỷ đồng (vượt 1 tỷ USD). Cổ phiếu HVN chốt phiên ngày 27/5 đạt 18.600 đồng/cổ phiếu. Mỗi phiên giao dịch, HVN vẫn có hàng triệu cổ phiếu sang tay.
