Tại phiên thảo luận tại hội trường về Luật Đất đai (sửa đổi) sáng 3/11, đại biểu Lê Thanh Vân (Đoàn Cà Mau) góp ý 5 nội dung.
Thứ nhất, đại biểu cho rằng cần nhất quán trong xác định bồi thường giá đất, theo 2 nguyên tắc. Một là chỉ bồi thường giá trị đất theo mục đích ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, không lẫn lộn giữa các loại đất. Hai là tất cả thành viên trong xã hội đều được hưởng lợi từ giá trị gia tăng từ đất do Nhà nước đầu tư và thực hiện quy hoạch, không một ai được hưởng quyền lợi riêng ở đó.
“Nếu xác định được hai nguyên tắc đó thì sẽ không tạo ra sự nhầm lẫn trong bồi thường đất, vì cứ có dự án, có quy hoạch là tự động tăng giá đất và yêu cầu giá không có hạn”, đại biểu nêu quan điểm.
Thứ hai, Nhà nước bên cạnh thực hiện quy hoạch đối với dự án đất ở đất thương mại, đất khu đô thị và Nhà nước phải đứng ra giải phóng mặt bằng, bàn giao đất sạch cho các đối tượng tham gia đấu giá. Theo đại biểu, trong quy hoạch 1/500, Nhà nước phải định ra được không gian, lòng đất, phạm vi phát triển, gần như một sản phẩm quy hoạch để tiến hành đấu giá đất, đấu giá dự án.
Toàn bộ tiền số tiền thu được từ đấu giá đất, đại biểu cho rằng phải phục cho 3 mục đích: Thu hồi chi phí Nhà nước đầu tư cho quy hoạch chi tiết, kết nối hạ tầng (thực chất đây là đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư); chi phí bồi thường tái định cư; đầu tư phát triển hạ tầng phục vụ lợi ích chung.
Thứ ba, tất cả các dự án quy hoạch đều thực hiện bằng quyền lực của Nhà nước không phân biệt dự án công, dự án tư; tránh tình trạng hai giá, bất bình đẳng, dễ nảy sinh mâu thuẫn giữa nhà đầu tư và người bị thu hồi đất, thậm chí giữa những người bị thu hồi đất.
Thứ tư về phương pháp bồi thường, theo đại biểu Lê Thanh Vân không khó, vấn đề là lựa chọn phương án phù hợp với từng loại đất và có nguyên tắc trong Luật. Ví dụ đất ở gắn với quyền tài sản, tài sản trên đất thì phải áp dụng phương pháp so sánh thị trường, thậm chí là phương pháp thặng dư vì mảnh đất có triển vọng tăng lên nhờ hoạt động thương mại theo lịch sử. Đất sản xuất thì lấy phương pháp thu nhập kết với phương pháp khấu trừ… “Nếu xác định được trong luật những nguyên tắc đó thì Chính phủ có cơ sở hướng dẫn thực hiện”, đại biểu nói.
Thứ năm, đại biểu Quốc hội thuộc Đoàn Cà Mau cho rằng, đối với chế độ pháp lý đối với lấn biển nên quy định nguyên tắc trong Luật Đất đai thay vì ủy thác cho Chính phủ. Cần khuyến khích, ưu đãi thể nhân, cá nhân thực hiện lấn biển để gia tăng quỹ đất, mở rộng không gian sinh tồn. Theo đó, Nhà nước cần khuyến khích và phải ghi trong luật là hỗ trợ tài chính, lãi suất; miễn giảm thuế có thời hạn; cấp quyền sử dụng đặc biệt nếu như mảnh đất có thể sử dụng vào những việc phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, có lợi cho cả Nhà nước, doanh nghiệp, người dân.
Nhấn mạnh đây là Dự án Luật Đất đai hết sức quan trọng, đại biểu Lê Thanh Vân đề nghị cần hết sức cẩn trọng khi xem xét thông qua.
