Khả năng Indonesia sẽ đảo ngược lệnh cấm xuất khẩu than kéo dài một tháng được áp dụng từ ngày 1/1 diễn ra trong bối cảnh các công ty khai thác trong nước phản đối kịch liệt vì dự kiến sẽ thất thu hàng triệu USD. Bên cạnh đó là sự gia tăng áp lực từ các quốc gia châu Á phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu từ quốc đảo này để cung cấp năng lượng cho họ.
Ngày 10/1, Bộ Điều phối Các vấn đề Hàng hải và Đầu tư của Indonesia cho biết 14 tàu chở than để xuất khẩu đã được thông quan để khởi hành ngay sau khi có sự chấp thuận của các cơ quan chức năng vào ngày mai. Bộ cho biết nếu có quyết định dỡ bỏ lệnh cấm, các chuyến hàng "sẽ được khởi động dần dần”.
 |
Một số quốc gia châu Á đã thúc giục Jakarta bỏ lệnh cấm xuất khẩu than, với lý do ngành năng lượng nước họ đang phụ thuộc vào than của Indonesia. Ảnh: Reuters |
Khi áp đặt lệnh cấm xuất khẩu, Indonesia cho biết công ty công ích nhà nước Perusahaan Listrik Negara đang phải đối mặt với việc dự trữ hàng hóa ở mức cực kỳ thấp. Điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến lưới điện phục vụ các đảo Java và Bali. Chính phủ cho biết nhiều công ty khai thác than đã không đáp ứng "nghĩa vụ thị trường nội địa", theo đó họ phải cung cấp 25% sản lượng hàng năm cho thị trường địa phương.
Theo DMO (Quy định về nghĩa vụ cung cấp than cho thị trường nội địa), giá than trong nước được giới hạn ở mức 70 USD/tấn, thấp hơn một nửa so với giá thị trường hiện tại. Điều này đã khiến nhiều doanh nghiệp khai khoáng bỏ qua nghĩa vụ và thay vào đó bán ra nước ngoài để thu lợi nhuận lớn hơn. Các công ty này đã chịu sự chỉ trích của Tổng thống Joko Widodo, ngay sau đó Indonesia đã thu hồi hơn 2.000 giấy phép khai thác than của các đơn vị có sự sai phạm.
Một số quốc gia châu Á đã thúc giục Jakarta bỏ lệnh cấm xuất khẩu than, với lý do ngành năng lượng nước họ đang phụ thuộc vào than của Indonesia.
Bộ trưởng Năng lượng Philippine Alfonso Cusi tuần trước đã kêu gọi người đồng cấp Indonesia, Arifin Tasrif, dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu than vì điều này đặc biệt quan trọng, gây bất lợi cho các nền kinh tế hiện phụ thuộc vào các hệ thống phát điện chạy bằng than như Philippines.
Philippines nhập khẩu 2,3 triệu tấn than từ Indonesia mỗi tháng để cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy năng lượng chạy bằng than của nước này, vốn cung cấp tới 60% nhu cầu điện năng của đất nước.
Ngoài Philippines, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng là mục tiêu của lệnh cấm. Đại sứ Nhật Bản tại Indonesia, Kenji Kanasugi, đã gửi một lá thư hôm 4/1 tới Bộ Năng lượng và Tài nguyên Khoáng sản Indonesia, kêu gọi chấm dứt lệnh cấm. Tokyo lặp lại thông điệp tương tự vào ngày 10/1, khi Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Koichi Hagiuda, đang ở Jakarta, gặp Bộ trưởng Năng lượng Indonesia Arifin Tasrif.
"Nhập khẩu than từ Indonesia rất quan trọng đối với nguồn cung cấp điện ổn định của Nhật Bản. Tôi đến đây để tìm giải pháp. Chúng tôi mong các bạn thông cảm", ông Koichi Hagiuda nói trong cuộc họp.
Trong khi đó, Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Yeo Han-koo gần đây đã có cuộc gặp trực tuyến với người đồng cấp Indonesia, Muhammad Lutfi, nêu quan ngại về lệnh cấm và yêu cầu nhanh chóng khởi động lại các chuyến hàng than.
