Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Việt Nam đang có khoảng 122,39 triệu thẻ ngân hàng đang lưu hành, bao gồm thẻ nội địa và thẻ quốc tế. Theo Thông tư 41/TT-NHNN của NHNN ban hành ngày 28/12/2018, đến thời hạn ngày 31/12/2021, 100% thẻ nội địa đang lưu hành sẽ được chuyển sang thẻ chip cho khách hàng.
Ngay sau khi Thông tư trên được ban hành, các ngân hàng, NAPAS và các đơn vị có liên quan đã phối hợp chặt chẽ, tích cực để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi thẻ chip nội địa. Theo ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Thanh toán (NHNN), đến hết quý 3/2021, đã có 7 tổ chức phát hành thẻ chuyển đổi được 100%; 8 tổ chức chuyển đổi 70-90%; 9 tổ chức chuyển đổi 50-70%. Chỉ còn khoảng 20 tổ chức phát hành thẻ chuyển đổi dưới 50%.
Ông Dũng cho biết, ngành ngân hàng đang nỗ lực chuyển đổi toàn bộ thẻ từ nội địa sang thẻ chip để phòng ngừa rủi ro do thẻ từ sử dụng công nghệ thẻ cũ. Thực tế triển khai tại các ngân hàng cho thấy, thẻ chip được phát triển dựa trên nền tảng mới nên bảo đảm an ninh, an toàn. Từ đó, tỷ lệ gian lận thẻ ATM cũng giảm mạnh.
Bà Phan Thanh Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Thẻ (Agribank) cho biết, đến nay ngân hàng này đã chuyển đổi được 6,1 triệu thẻ. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi cũng gặp khó khăn, vướng mắc, tỉ lệ chuyển đổi chưa đến 50% do còn phụ thuộc nhu cầu, ý chí, hành vi của người sử dụng thẻ. Theo bà Hà, thẻ chip đã cho thấy sự ưu việt trong việc giúp hạn chế gian lận, giả mạo thẻ. Điển hình là giai đoạn 2020-2021, lượng gian lận, giả mạo giảm nhiều tại các ATM, hầu như ở Agribank không có vụ nào. Đại diện Agribank cho rằng trong xu hướng phát triển ứng dụng di động, thanh toán, giao dịch online rầm rộ như hiện nay thì việc đảm bảo an toàn ATM cần hết sức chú trọng.
 |
Giao dịch bằng thẻ chip giúp người dân đảm bảo an toàn hơn |
Thẻ chip nội địa có 2 loại là thẻ tiếp xúc (contact) và thẻ không tiếp xúc (contactless). Khi sử dụng thẻ tiếp xúc, người dùng phải đưa thẻ vào thiết bị POS tại các đơn vị chấp nhận thẻ. Còn với thẻ chip không tiếp xúc, người dùng chỉ cần đưa thẻ gần hoặc chạm nhẹ thẻ trên POS để hoàn tất giao dịch mà không phải nhập mã PIN (với các giao dịch có giá trị nhỏ), lấy hóa đơn và ký tên.
Thẻ chip có gắn một vi mạch trên bề mặt thẻ, hoạt động như một chiếc máy tính thu nhỏ. Thông tin được lưu bảo mật trên chip nên khó có khả năng bị sao chép, đánh cắp. Hơn nữa, đối với mỗi giao dịch thanh toán, thẻ chip sẽ tạo ra các mật mã riêng gắn kèm và chỉ có ngân hàng phát hành thẻ mới có thể xác thực được mật mã này. Theo các chuyên gia, việc chuyển đổi sang thẻ chip sẽ giúp Việt Nam tránh trở thành "vùng trũng" tội phạm thẻ quốc tế, loại bỏ tình trạng gian lận, giả mạo từ thẻ ATM công nghệ cũ.
Với vai trò là cơ quan tổ chức cũng như chịu trách nhiệm xây dựng hạ tầng thanh toán quốc gia, ông Nguyễn Quang Minh, Phó Tổng Giám đốc NAPAS cho biết, đơn vị luôn ưu tiên cao nhất cho thành viên để chuyển đổi sang thẻ chip. Từ năm 2020, NAPAS đã phối hợp với ngân hàng Việt Nam thương tín (VietBank) thí điểm triển khai đưa thẻ trả trước với tính năng thanh toán không tiếp xúc; trở thành chiếc thẻ thông minh khi người dân tham gia các phương tiện công cộng tại TP.HCM như xe buýt nội đô, xe buýt nhanh… Riêng trong năm 2020-2021, NAPAS triển khai chương trình hỗ trợ chi phí chuyển đổi cho các ngân hàng với giá trị lên đến 130 tỷ đồng.
Theo thông tư 41/TT-NHNN, đến thời hạn 31/12/2021, 100% thẻ nội địa đang lưu hành sẽ được chuyển sang thẻ chip cho khách hàng. Tuy nhiên theo ông Minh, do nguyên nhân khách quan và chủ quan, đến thời điểm quy định vẫn chưa đạt được mục tiêu theo lộ trình. Để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip, thời gian tới, NAPAS sẽ cùng ngân hàng thành viên thực hiện chương trình marketing thúc đẩy nhanh chuyển đổi cho khách hàng.
Đặc biệt, đơn vị này đã kết nối với các quốc gia khác trên thế giới tổ chức chuyển mạch để thẻ ghi nợ nội địa có thể sử dụng quốc tế như sang các quốc gia khác rút tiền, thanh toán. Hiện nhiều thẻ thành viên NAPAS đã sử dụng để thanh toán tại Thái Lan, Malaysia dù chưa chuyển sang thẻ chip. Khi chuyển sang thẻ chip thì chỉ cần nâng cấp đầu phía nước bạn.
