Cụ thể, theo khoản 3 Điều 7 Thông tư 01/2022/TT-BXD quy định về mức hỗ trợ xây mới và cải tạo nhà ở, ngân sách Trung ương hỗ trợ địa phương tối đa bằng 40.000.000 đồng/hộ gia đình đối với xây mới nhà ở và 20.000.000 đồng/hộ gia đình đối với sửa chữa nhà ở.
Thông tư chính thức có hiệu lực từ ngày 15/8/2022.
Tại khoản 2, Điều 1, Thông tư số 01/2022/TT-BXD quy định về đối tượng áp dụng như sau: “Hộ nghèo, hộ cận nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021 - 2025) trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo do UBND cấp xã quản lý, đang cư trú trên địa bàn huyện nghèo và là hộ độc lập có thời gian tách hộ đến khi Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 (sau đây viết tắt là Chương trình) có hiệu lực thi hành tối thiểu 3 năm"
Đối tượng thụ hưởng hỗ trợ nhà ở không bao gồm các hộ đã được hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 và các chương trình, đề án, chính sách khác; Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
Trong đó, tiêu chí được hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo thuộc một trong các trường hợp: Hộ nghèo, hộ cận nghèo chưa có nhà ở hoặc nhà ở thuộc loại không bền chắc (trong ba kết cấu chính là nền - móng, khung - tường, mái thì có ít nhất hai kết cấu được làm bằng vật liệu không bền chắc); diện tích nhà ở bình quân đầu người của hộ nghèo, hộ cận nghèo nhỏ hơn 8m2; chưa được hỗ trợ nhà ở từ chương trình, đề án, chính sách hỗ trợ khác.
Cơ chế thanh toán khi hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo được quy định tại Điều 20 Thông tư 46/2022/TT-BTC của Bộ Tài chính. Theo đó, đối với hộ gia đình thực hiện xây dựng mới nhà ở: Hỗ trợ lần đầu 70% mức hỗ trợ xây mới nhà ở sau khi hoàn thành phần móng; 30% còn lại sau khi hộ gia đình hoàn thành công trình xây mới nhà ở; Còn đối với hộ gia đình thực hiện sửa chữa nhà ở: Hỗ trợ lần đầu 70% mức hỗ trợ sửa chữa nhà ở sau khi hộ gia đình đã hoàn thành từ 30% khối lượng công việc; 30% còn lại giải ngân sau khi hộ gia đình hoàn thành công trình sửa chữa nhà ở.
Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh vướng mắc, đề nghị phản ánh kịp thời về Bộ Xây dựng để sửa đổi, bổ sung hoặc gửi Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổng hợp báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cũng chỉ rõ yêu cầu chất lượng về nhà ở sau khi được hỗ trợ như sau: Sau khi được hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa, nhà ở phải đảm bảo diện tích sử dụng tối thiểu 30m2, đảm bảo “3 cứng” (nền - móng cứng, khung - tường cứng, mái cứng) và tuổi thọ căn nhà từ 20 năm trở lên.
Các bộ phận nền - móng, khung - tường, mái của căn nhà phải được làm từ các loại vật liệu có chất lượng tốt, không làm từ các loại vật liệu tạm, mau hỏng, dễ cháy.
Về thứ tự ưu tiên đối tượng được hỗ trợ nhà ở, ưu tiên hỗ trợ trước cho các đối tượng theo thứ tự sau đây: Hộ nghèo dân tộc thiểu số; Hộ nghèo có thành viên là người có công với cách mạng; Hộ nghèo, hộ cận nghèo có thành viên thuộc đối tượng bảo trợ xã hội; Hộ nghèo, hộ cận nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn (người cao tuổi, neo đơn, khuyết tật); Hộ nghèo, hộ cận nghèo thuộc vùng thường xuyên xảy ra thiên tai; Các hộ nghèo, hộ cận nghèo còn lại.
Trong trường hợp các hộ nghèo, hộ cận nghèo có cùng mức độ ưu tiên, việc hỗ trợ được thực hiện theo thứ tự sau:
- Hộ nghèo, hộ cận nghèo có nhà ở hư hỏng, dột nát (làm bằng các vật liệu nhanh hỏng, chất lượng thấp) có nguy cơ sập đổ, không đảm bảo an toàn.
- Hộ nghèo, hộ cận nghèo chưa có nhà ở (là hộ nghèo, hộ cận nghèo chưa có nhà ở riêng, hiện đang ở cùng bố mẹ nhưng đã tách hộ, ở nhờ nhà của người khác, thuê nhà ở - trừ trường hợp được thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước).
- Hộ nghèo, hộ cận nghèo có đông nhân khẩu.
