Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10 diễn ra chiều ngày 29/10, trả lời câu hỏi về tình trạng giải ngân vốn đầu tư công chậm trễ, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, trong suốt thời gian qua, đây là vấn đề luôn nhận được sự quan tâm của cộng đồng xã hội, cũng như từ các đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.
Thứ trưởng Trần Quốc Phương thông tin, đến ngày 31/10/2022, giải ngân ước đạt khoảng 298.000 tỷ đồng, nhiều hơn khoảng 40.300 tỷ, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2021. Điều này để thấy được số lượng vốn giải ngân ra nền kinh tế có nhiều hơn.
Nếu không tính 38.000 tỷ đồng giao bổ sung dự toán năm 2022 vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua và Thủ tướng Chính phủ giao trong đầu tháng 10 thì giải ngân đã đạt khoảng 55% kế hoạch được giao.
 |
| Tính đến ngày 31/10/2022, giải ngân vốn đầu tư công ước đạt khoảng 298.000 tỷ đồng |
5 nhóm giải pháp quyết liệt đẩy giải ngân đầu tư công cuối năm 2022
Thứ trưởng Phương nhấn mạnh, từ nay đến cuối năm, thời gian chỉ còn 2 tháng cộng thêm 1 tháng giải ngân chuẩn bị quyết toán. Thời gian triển khai các giải pháp mới không còn nhiều, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã báo cáo Chính phủ một số nhóm giải pháp tích cực hơn, quyết liệt hơn trong những tháng cuối năm.
Thứ nhất, thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Thủ tướng cũng như của Chính phủ. Điển hình là các nhiệm vụ, giải pháp được đề ra trong Nghị quyết số 124/NQ-CP ngày 15/9/2022 của Chính phủ, các chỉ đạo của Thủ tướng tại Chỉ thị số 19/CT-TTg, qua các lần họp trực tuyến của Chính phủ với các địa phương, cũng như thông qua các tổ công tác của Chính phủ đi làm việc với các bộ ngành, địa phương.
Thứ hai, nhiệm vụ nền tảng quan trọng nhất của các bộ ngành, địa phương là phải đôn đốc chủ đầu tư cũng như các ban quản lý dự án và đặc biệt các nhà thầu thực hiện để có khối lượng thì mới giải ngân được.
Không thể giải ngân vốn từ Kho bạc mà không có khối lượng đi kèm. Do vậy, công tác thực hiện từ nay đến cuối năm rất quan trọng, làm sao có được khối lượng tương đối lớn để chúng ta có thể giải ngân được số tiền còn lại của năm 2022, ông Phương cho biết.
Thứ ba, cũng rất quan trọng ở các bộ ngành, địa phương là công tác lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt các đối tượng như chủ đầu tư, ban quản lý dự án và nhà thầu để đạt được kết quả thực hiện tốt.
Thứ tư, liên quan đến vấn đề thủ tục, thời gian từ nay đến cuối năm chỉ còn 3 tháng. Đề nghị các bộ ngành, địa phương phải chuẩn bị trước các thủ tục hành chính để giải ngân vốn đầu tư công, tránh tình trạng dồn dập, như rơi vào thời điểm cuối tháng 12 hoặc cuối tháng 1/2023 giải ngân đồng loạt ở nhiều bộ ngành, nhiều chủ đầu tư, nhiều ban quản lý dự án. Lúc đấy sự phục vụ của hệ thống Kho bạc cũng như hệ thống hành chính rất vất vả và có thể nghẽn mạng, rất ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân.
Cuối cùng, đó là công tác chuẩn bị. Thứ trưởng cho biết, chuẩn bị bước vào năm 2023, kế hoạch ngân sách và đầu tư công đã trình ra Quốc hội với lượng vốn năm 2023 là rất lớn, cao hơn năm 2022 đến 100.000 tỷ, áp lực giải ngân của năm 2023 rất lớn.
"Do vậy, cần công tác chuẩn bị từ sớm, từ xa, để làm sao bước sang năm 2023 chúng ta có thể triển khai thực hiện được ngay. Đây là điều tốt nhất để giảm nhẹ gánh nặng cũng như sức ép của thời điểm cuối năm", ông Trần Quốc Phương nói.
Trước đó, ngày 27-28/10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế - xã hội. Nhiều ý kiến của đại biểu bày tỏ băn khoăn và sốt ruột khi tình hình giải ngân vốn đầu công còn chậm chạp.
Đại biểu Bế Minh Đức (Đoàn Cao Bằng) cho biết, năm 2022 triển khai nhiều dự án quan trọng quốc gia, cùng với đó là thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia và chương trình phục hồi và phát triển kinh tế. Tuy nhiên việc chậm giải ngân vốn đầu tư công vẫn là vấn đề vướng mắc
Từ thực tiễn địa phương, đại biểu chỉ ra thể chế chính sách còn bất cập, ảnh hưởng tiến độ thực hiện dự án. Từ khi hình thành dự án đến thi công trải qua nhiều thủ tục, như công tác giải phóng mặt bằng phải trải qua 12 bước; dự án nhóm A nếu thực hiện đúng trình tự, thủ tục mất thời gian gần 2 năm; dự án nhóm B, nhóm C mất 9-10 tháng, đó là chưa kể có vướng mắc.
Mặt khác, thủ tục trình tự triển khai dự án được quy định ở nhiều văn bản pháp luật có liên quan như Luật đất đai, Luật bảo vệ môi trường, Luật đấu thầu, Luật đầu tư công,... còn chồng chéo, bất cập khiến mất thêm thời gian.
Tương tự, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) cũng đặt vấn đề, việc chậm trễ trong giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt giải ngân từ nguồn vốn vay chỉ đạt 19,3% là rất thấp. Trong khi, đây là vốn đi vay, chi phí vốn rất cao. Nếu không đưa vào được nền kinh tế thì hết sức lãng phí cả về tiền bạc lẫn cơ hội.
