Bộ Công Thương cũng cho biết, doanh nghiệp vẫn đang thực hiện xác định hàng hóa sản xuất tại Việt Nam theo nguyên tắc tại Nghị định số 111/2021/NĐ-CP, do đó việc chưa có quy định về made in Vietnam không tác động đáng kể đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, trong quá trình tổng hợp ý kiến của các bộ, ngành đối với dự thảo thông tư và tự rà soát, Bộ Công Thương nhận thấy vướng mắc về thẩm quyền ban hành văn bản made in Vietnam ở cấp Thông tư của Bộ trưởng.
Theo quy định về Nghị định quy định chức năng nhiệm vụ của Bộ Công Thương cũng như các luật chuyên ngành có liên quan, việc Bộ Công Thương ban hành Thông tư made in Vietnam hiện chưa đủ căn cứ pháp lý về thẩm quyền.
Bộ cũng đánh giá, việc ban hành thông tư trên cơ sở căn cứ pháp lý chưa rõ ràng, vững chắc sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro về pháp lý, tác động đến hệ thống văn bản pháp luật hiện tại, dễ vấp phải phản ứng tiêu cực từ các doanh nghiệp.
Về tác động của chính sách, quy định của Thông tư dự kiến chỉ áp dụng khi thương nhân có nhu cầu ghi nhãn “made in Vietnam” đối với hàng hóa của mình. Nghĩa là chỉ hàng hóa nào muốn dán nhãn “made in Vietnam” thì mới bị điều chỉnh; trường hợp hàng hóa không ghi xuất xứ Việt Nam thì sẽ không bị ảnh hưởng bởi chính sách quy định tại thông tư.
Tuy nhiên, Nghị định số 111/2021/NĐ-CP đã quy định “xuất xứ hàng hóa” là một nội dung bắt buộc trên nhãn hàng hóa, có phạm vi áp dụng đối với hầu hết các hàng hóa lưu thông tại thị trường Việt Nam, hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Như vậy, trừ trường hợp hàng hóa có xuất xứ từ nước ngoài thì gần như các tiêu chí tại thông tư sẽ là bộ tiêu chí bắt buộc phải tuân thủ đối với hàng hóa được sản xuất tại Việt Nam. Phạm vi tác động của Thông tư made in Vietnam khi được ban hành sẽ là rất lớn.
Với phạm vi tác động rộng lớn, Bộ Công Thương đánh giá quy định tại dự thảo Thông tư sẽ là thách thức, thậm chí có thể sẽ phát sinh chi phí tuân thủ lớn cho doanh nghiệp. Đặc biệt là khi hoạt động truy xuất nguồn gốc tại Việt Nam vẫn còn tồn tại không ít khó khăn, việc xác định nguồn gốc xuất xứ của từng linh kiện, từng nguyên liệu không phải dễ dàng và rất tốn kém.
Bộ Công Thương sẽ tiếp tục nghiên cứu, phối hợp với Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan để xử lý vấn đề vướng mắc về thẩm quyền ban hành Thông tư và xem xét, quyết định ban hành văn bản “made in Vietnam” ở cấp Thông tư, theo thẩm quyền và chức năng nhiệm vụ được giao như Nghị quyết 73/NQ-CP của Chính phủ đã giao tại một thời điểm thích hợp để hạn chế thấp nhất tác động đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Quy định hàng hóa made in Vietnam được Bộ Công Thương đề xuất Chính phủ xây dựng từ năm 2018, kể từ sau khi xảy ra vụ việc một công ty sản xuất điện tử trong nước bị "tố" đội lốt nhập hàng từ Trung Quốc rồi đem về bán trong nước, nhưng cơ quan quản lý không thể xử lý do thiếu quy định.
Tuy nhiên, sau 5 năm, quy định made in Vietnam vẫn chưa được ban hành. Việt Nam hiện vẫn chưa có quy định về tiêu chí, điều kiện để doanh nghiệp xác định, thể hiện hàng hóa trên bao bì là "sản phẩm của Việt Nam" hay "sản xuất tại Việt Nam" cho hàng hóa lưu thông trên thị trường nội địa.
