Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) vừa tổ chức Hội nghị công bố Quy hoạch mạng lưới đường đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, diễn ra vào chiều 1/11.
Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết, Bộ GTVT đã tập trung hoàn chỉnh 5 quy hoạch quốc gia về giao thông thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Theo Bộ trưởng Thể, trước đây các quy hoạch thường làm cách nhau 1-2 năm, nên vẫn xảy ra hiện tượng lệch nhau do không có nhiều cơ hội kết nối, phát huy hiệu quả từng thế mạnh, tiềm năng mỗi lĩnh vực. Khác biệt lớn nhất của lần này là Bộ đã làm quy hoạch cả 5 lĩnh vực cùng lúc với kỳ vọng đồng bộ và khắc phục được những nhược điểm trên.
Kết quả, duối tháng 10/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt quy hoạch kết cấu hạ tầng của 3 lĩnh vực gồm: đường bộ, cảng biển và đường sắt. Dự kiến Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 sẽ được Thủ tướng phê duyệt trong vài ngày tới.
Đối với Quy hoạch kết cấu hạ tầng hàng không cũng đã được Hội đồng thẩm định quốc gia thông qua, Bộ GTVT đã tiếp thu và báo cáo Chính phủ cho ý kiến cuối cùng.
Quy hoạch mạng lưới đường đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 cũng vừa được Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021.
Chính phủ đã thống nhất xác định đường sắt là một chuyên ngành đặc thù có vai trò quan trọng trong hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông vận tải, được xác định là một trong ba đột phá chiến lược cần ưu tiên đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
Theo đó, mục tiêu đến năm 2030 là cải tạo nâng cấp để khai thác có hiệu quả các tuyến đường sắt hiện có, kết nối thông suốt tuyến đường sắt liên vận quốc tế; hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư, thu xếp nguồn lực để khởi công một số tuyến đường sắt mới.
Đặc biệt, ưu tiên tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, các tuyến kết nối cảng biển cửa ngõ quốc tế, sân bay quốc tế, đường sắt đầu mối tại thành phố lớn, nghiên cứu để triển khai tuyến đường sắt Thành phố Hồ Chí Minh - Cần Thơ.
Về kết cấu hạ tầng, nâng cấp, cải tạo bảo đảm an toàn chạy tàu 07 tuyến đường sắt hiện có; triển khai đầu tư hai đoạn ưu tiên của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (Hà Nội - Vinh, Nha Trang - TP.HCM; ưu tiên xây dựng một số tuyến đường sắt kết nối cảng biển cửa ngõ quốc tế đặc biệt khu vực Hải Phòng và Bà Rịa - Vũng Tàu; kết nối TP.HCM với Cần Thơ, kết nối quốc tế với Trung Quốc, Lào và Campuchia phù hợp với các hiệp định vận tải quốc tế và đồng bộ với tiến độ đầu tư của các nước trong khu vực.
Bên cạnh 7 tuyến đường sắt hiện có với tổng chiều dài khoảng 2.440 km thì mạng lưới đường sắt quốc gia đến năm 2030 quy hoạch 09 tuyến đường sắt mới, tổng chiều dài 2.362 km.
Mạng lưới đường sắt quốc gia đến năm 2050 được quy hoạch bao gồm 25 tuyến với chiều dài 6.354 km. Tổng nhu cầu vốn đến năm 2030 khoảng 240.000 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Mức đầu tư cho đường sắt này đạt 3,5 - 4,5% GDP, bảo đảm tỷ lệ cơ cấu nguồn vốn nhà nước hợp lý cho đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt trong cơ cấu tổng nguồn vốn của ngành GTVT để thực hiện mục tiêu quy hoạch đến năm 2030.
“Bộ GTVT đang hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Hy vọng sẽ khởi công được gói thầu xây lắp đầu tiên tại Dự án này trong khoảng thời gian từ 2028 – 2029”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho hay.
