Đây là giải pháp chính được đề cập tại diễn đàn trực tuyến “Kết nối thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ rau quả nông sản phía Bắc” trên 13 điểm cầu chính là Hà Nội, Lào Cai, Hà Giang, Lạng Sơn, Điện Biên, Cao Bằng, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, Tuyên Quang, Nam Định và Phú Thọ, sáng 18/12.
Nhiều sản phẩm rau quả của các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc đang trong thời gian thu hoạch, cần kết nối tiêu thụ, nhất là khi hơn 4.000 xe container nông sản phía Nam xuất khẩu đang ùn ứ ở cửa khẩu Trung Quốc phải đối mặt với nguy cơ cần “giải cứu” trong thời gian tới.
![Diễn đàn “Kết nối thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ rau quả nông sản phía Bắc", 18/12](https://photo-mekongasean.epicdn.me/w765/Uploaded/2024/zreyxqdrky/2021_12_18/ket-noi-thuc-day-san-xuat-tieu-thu-rau-qua-nong-san-phia-bac-4821-9215.jpg "Diễn đàn “Kết nối thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ rau quả nông sản phía Bắc", 18/12") |
Diễn đàn “Kết nối thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ rau quả nông sản phía Bắc", 18/12 |
Hàng nghìn tấn nông sản cần sớm có phương án tiêu thụ
Thông tin về tình hình sản xuất và dự kiến số lượng nông sản cần tiêu thụ của tỉnh Lào Cai, ông Vương Tiến Sỹ, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản của địa phương cho biết, tỉnh có nhiều sản phẩm nông, lâm, thủy sản với thế mạnh là chuối, chè, dứa, rau ôn đới và quế.
Ngoài ra, do đặc điểm khí hậu, Lào Cai còn tiềm năng phát triển cá nước lạnh, với sản lượng khoảng 700 tấn. Hiện Lào Cai lựa chọn 6 loại nông sản chủ lực để tập trung đầu tư, sản xuất, chế biến, tạo ra các chuỗi liên kết vùng. Đây là nhóm sản phẩm sẽ áp dụng quy trình hữu cơ, lập mã số vùng trồng, và đẩy mạnh áp dụng khoa học công nghệ.
Trong đó chuối đã được Lào Cai xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc và chè sang các thị trường Trung Đông và châu Âu. Vấn đề của Lào Cai hiện là sản phẩm dứa, với diện tích khoảng 1.600 ha và sản lượng khoảng 40.000 tấn nhưng mặt hàng này chưa được xuất chính ngạch sang Trung Quốc. Trong khi, các nhà máy chế biến dứa hiện mới tiêu thụ khoảng 1/3 khiến tỉnh phải phân phối qua các kênh bán hàng nhỏ lẻ ở trong nước.
“Là cửa ngõ kết nối giữa Trung Quốc với khu vực ASEAN, lượng hàng nông sản đi qua Lào Cai rất lớn. Do đó, tỉnh mong muốn Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các Bộ, ban, ngành liên quan nghiên cứu việc xây dựng khu logistics, triển lãm, trưng bày nông sản. Lào Cai đã dành ra quỹ đất hơn 300 ha để chuẩn bị cho kế hoạch này”.
Ông Sỹ cho biết Lào Cai đã chủ động đẩy mạnh nội tiêu, nhiều sản phẩm đã được đưa xuống Hà Nội tiêu thụ. Bên cạnh đó, trong thời gian tới, tỉnh kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần có chính sách điều chỉnh để tránh ùn ứ cục bộ các sản phẩm từ phía Nam ra, đồng thời sớm đàm phán để tỉnh đưa sản phẩm dứa, quế xuất chính ngạch sang Trung Quốc.
Trong khi đó, về thông tin cam Vân Đồn (Quảng Ninh) đang bị tồn động cần tiêu thụ, ông Nguyễn Thành Nhân, Tổ trưởng Tổ hội trồng cây ăn quả và dịch vụ Nông nghiệp Vân Đồn cho biết, hiện tổ này còn tồn khoảng 100 tấn cam các loại, trong đó có cam Vinh, cam giấy Vân Đồn, cam V2, cam Bản Sen. Giá bán của các loại cam tại tổ của ông Nhân dao động từ khoảng 20.000 – 30.000 đồng/kg.
Tổng diện tích trồng cam trên địa bàn huyện Vân Đồn hiện vào khoảng 200 ha. Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục mở rộng diện tích trồng cam. Với bối cảnh phát triển này, ông Nhân kiến nghị các cơ quan Ban, ngành, địa phương hỗ trợ để sản phẩm cam Vân Đồn được biết đến và tiêu thụ rộng rãi hơn nữa trên cả nước.
 |
| Cam trồng tại Vân Đồn. |
Sản phẩm nông sản chủ lực là rau an toàn của tỉnh Vĩnh Phúc cũng đang trong tình trạng cần đẩy mạnh tiêu thụ. Ông Đào Văn Hồ, Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại Nông nghiệp cho biết, nhiều sản phẩm rau quả của các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc đang trong thời gian thu hoạch, rất cần kết nối tiêu thụ.
“Các nhà bán lẻ, doanh nghiệp phân phối, chế biến rau quả nông sản trên cả nước cần chủ động thông tin về nông sản phía Bắc và xây dựng những chuỗi liên kết, nhằm giúp người sản xuất đảm bảo thu nhập, cũng như từng bước xây dựng kế hoạch Người Việt Nam tự hào dùng hàng Việt Nam”, ông Hồ nhấn mạnh.
Kinh doanh nông sản theo chuỗi khép kín
Một trong những giải pháp được đa số các doanh nghiệp tán thành tại diễn đàn là cần đẩy mạnh liên kết giữa doanh nghiệp tiêu thụ và người sản xuất tạo thành chuỗi cung ứng – tiêu thụ.
Theo ông Đỗ Văn Định, Chủ tịch Hội đồng quản trị của hệ thống Gia Hoàng – Ecovi, trong tâm thế "bình thường mới", đã và đang triển khai các giải pháp hiệu quả nhằm thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ nông sản.
Chia sẻ cụ thể về giải pháp, ông Định cho biết chuỗi đầu vào sẽ bao gồm chuỗi giá trị sinh thái để đảm bảo chất lượng nông sản đồng đều. Về vấn đề chuỗi phân phối đầu ra, Ecovi sẽ kết nối các nông hộ và hợp tác xã, hợp tác đồng thương hiệu: Ecovi sẽ là đơn vị bảo chứng, nhưng nông dân vẫn sẽ có thương hiệu. Mô hình vận hành này được tối ưu hóa hệ thống trong từng khâu sản xuất - phân phối - logistics - người tiêu dùng.
“Giai đoạn hiện tại, chúng tôi đang cùng với người nông dân trực tiếp bán hàng, cùng xây dựng thương hiệu. Một phần nhỏ lợi nhuận của chúng tôi sẽ được tính trong đó và người nông dân không phải chi trả. Trong thời gian tới, Công ty kì vọng người nông dân sẽ chỉ phải chi trả khoảng 5-10% chi phí cho Ecovi”, đại diện Công ty chia sẻ.
Là một trong những doanh nghiệp cũng đang có hướng đi kinh doanh chuỗi đầu vào – đầu ra, bà Trần Thị Minh Hải, Giám đốc Công ty CP sữa HMILK cho biết, với mục tiêu đưa sản phẩm ra thị trường thế giới, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nâng giá trị tăng thêm cho các mặt hàng nông sản, công ty đã sản xuất ra một loại sữa đặc biệt, kết hợp với các loại hạt và nông sản Việt Nam
Để phát triển sản phẩm này, bà Hải cho biết yêu cầu liên kết với vùng trồng nguyên liệu là rất quan trọng. Thành phần của sản phẩm ngoại trừ yến mạch, hạt nhân phải nhập khẩu còn những nguyên liệu còn lại macca, bí đỏ, gạo đen, cà phê, xoài, điều, chuối… đều là nông sản trong nước.
"Cần quan tâm hơn nữa đến việc quy hoạch nông sản theo từng vùng miền, sản phẩm phù hợp với thổ nhưỡng vùng miền để giữ nguyên hương vị và tránh tình trạng gian lận trong vấn đề canh tác, có sản lượng mà không có chất lượng".
Theo bà Hải, nguồn nguyên liệu đầu vào có giá thành và chất lượng ổn định thì sản phẩm chế biến mới đạt chuẩn và có cơ hội vươn ra thị trường nước ngoài.
Chia sẻ với MEKONG ASEAN về tầm quan trọng của giải pháp liên kết cung ứng – tiêu thụ, bà Trần Thị Minh Hải cho biết, hiện nay HMILK đang từng bước kết nối trực tiếp với những hợp tác xã có nguyên liệu được chứng nhận OCOP như chuối (Phú Thọ), Macca (Đắk Lắk)…
Chỉ ra nỗi lo lắng từ việc nông sản Việt đang ùn ứ tại cửa khẩu Trung Quốc, bà Hải cho rằng, chế biến đóng vai trong trong việc tiêu thụ nông sản. Người dân làm tốt khâu sản xuất, doanh nghiệp làm tốt khâu chế biến sẽ đảm bảo tiêu thụ nguồn nông sản dồi dào của Việt Nam. Thành phẩm không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn nâng tầm nông sản Việt.
“Bắt kịp xu hướng của thực phẩm thế giới hiện nay là ưa đồ sạch, lành mạnh, có lợi cho sức khỏe, HMILK có kế hoạch phát triển sản phẩm ra thị trường nước ngoài, đặc biệt là các nước Hàn, Nhật… để lan tỏa nông sản Việt trên thế giới”.
Chia sẻ kế hoạch tiêu thụ nông sản vụ Đông trong thời gian tới, đại diện HMILK cho biết, doanh nghiệp sẽ kết nối các đơn vị bán lẻ, sàn thương mại điện tử để giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm và đồng hành với các đơn vị xúc tiến thương mại của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương tiếp cận nguồn quan hệ xuất khẩu.
Đưa ra khuyến nghị cho việc thúc đẩy tiêu thụ nông sản, bà Vũ Thị Hậu, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp cần tăng cường liên kết với các hộ nông dân, các hợp tác xã bằng việc cập nhật công nghệ mới nhất, đẩy mạnh việc bán hàng qua nhiều kênh khác nhau, sẽ giúp công tác tiêu thụ thuận lợi hơn, nhất là trong bối cảnh việc mua hàng trực tiếp đang gặp khó khăn do dịch bệnh như hiện nay.
