Kể từ năm 2014, ông Stoltenberg – người đồng thời là cựu Thủ tướng Na Uy, trở thành lãnh đạo của liên minh quân sự do nhiệm kỳ của ông được gia hạn 3 lần. Tới tháng 2/2023, ông từng tuyên bố mình sẽ rời vị trí này và không có ý định gia hạn thêm một nhiệm kỳ nữa. Tuy nhiên tới 4/7, ông lại đồng ý gia hạn nhiệm kỳ đến 1/10/2024 – một quyết định được đưa ra ngay trước thềm hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo NATO tại Vilnius, Lithuania tuần tới.
Các nhà ngoại giao và nhà phân tích đánh giá cao ông Stoltenberg vì đã giữ NATO đoàn kết với nhau trong vấn đề Ukraine, tạo ra sự cân bằng giữa những người yêu cầu hỗ trợ tối đa cho Kyiv và những người khác kêu gọi thận trọng hơn vì sợ gây ra xung đột toàn cầu.
Nhận định về việc này, Reuters trích dẫn ông Stoltenberg cho biết ông cảm thấy rất vinh dự. Ông nhấn mạnh: “Mối liên kết xuyên Đại Tây Dương giữa châu Âu và Bắc Mỹ đã đảm bảo tự do và an ninh của các thành viên trong gần 75 năm và trong một thế giới nguy hiểm hơn, Liên minh càng quan trọng hơn bao giờ hết”.
Tổng thống Mỹ Joe Biden và các nhà lãnh đạo của các quốc gia NATO khác cũng hoan nghênh quyết định này. Trong một tuyên bố cùng ngày, ông Biden cho biết: “Với khả năng lãnh đạo, kinh nghiệm và khả năng phán đoán vững vàng của mình, Tổng thư ký Stoltenberg đã đưa NATO ta vượt qua những thách thức quan trọng nhất đối với an ninh châu Âu kể từ Thế chiến 2”.
Về phía Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ông chúc mừng ông Stoltenberg trong một cuộc điện đàm, đồng thời thể hiện “mong muốn hợp tác hiệu quả” giữa hai bên. Tuyên bố trên kênh Telegram của mình trong cùng ngày, ông Zelensky cho biết ông và ông Stoltenberg đã "phối hợp các vị trí của chúng tôi" trước hội nghị thượng đỉnh Vilnius - nơi Ukraine đang kỳ vọng rằng họ có thể được đảm bảo tư cách thành viên.
Tuy nhiên, quyết định gắn bó với ông Stoltenberg của NATO cũng phản ánh việc liên minh quân sự này không đạt được sự đồng thuận về người kế nhiệm. Reuters trích dẫn ông Jamie Shea, cựu quan chức cấp cao của NATO, cho biết các thành viên quyết định hợp lý rằng “Tổng thư ký tốt nhất hiện có là người họ đang làm việc cùng” do “kinh nghiệm đặc biệt quan trọng vào một trong những thời điểm thử thách nhất trong lịch sử của NATO".
Trước mắt, các nhiệm vụ tiếp theo của ông Stoltenberg bao gồm giám sát quá trình chuyển đổi lực lượng NATO để tái tập trung vào việc bảo vệ chống lại bất kỳ cuộc tấn công nào của Nga, sau nhiều thập kỷ NATO tập trung vào các nhiệm vụ bên ngoài biên giới của mình, chẳng hạn như ở Afghanistan và Balkan.
Ông cũng sẽ quản lý những khác biệt về mức độ can dự của NATO ở châu Á trong bối cảnh Mỹ thúc đẩy vai trò lớn hơn trong việc chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc. Ngược lại, những quốc gia như Pháp lại khẳng định NATO cần duy trì sự tập trung vào khu vực Bắc Đại Tây Dương.
