Quy hoạch khó mấy cũng phải làm
Một quan điểm thống nhất trong hệ thống chính trị lâu nay là cần thiết thực hiện công tác quy hoạch tổng thể quốc gia nói chung và quy hoạch địa phương, vùng liên kết nói riêng để phát huy tối đa nguồn lực kinh tế, loại bỏ tình trạng quy hoạch rời rạc, manh mún, chồng chéo.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: "Làm gì cũng phải có quy hoạch, quy hoạch phải đi trước một bước, quy hoạch phải tổng thể, toàn diện, bao quát, có tính định hướng".
Nhưng vì sao cho đến nay, công tác lập quy hoạch ở mọi cấp vẫn chưa xong? Lý do như chính Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng cũng phải thừa nhận: “Khó, rất khó”. Bằng chứng là phải mất tới 3 kỳ họp Quốc hội thảo luận liên tục, Luật Quy hoạch 2017 mới được thông qua và chính thức có hiệu lực thi hành.
Tại kỳ họp thứ 2 quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thừa nhận trước đại biểu Quốc hội: “Sau khi chúng ta ban hành Luật Quy hoạch thì việc triển khai đang còn rất chậm. Nhưng việc chậm này có nguyên nhân khách quan và chủ quan. Khách quan đó là lần đầu tiên chúng ta được thực hiện và theo phương pháp tích hợp để làm quy hoạch tổng thể. Chưa bao giờ chúng ta làm quy hoạch tổng thể, chỉ làm quy hoạch từng ngành”.
Thứ trưởng KH&ĐT Trần Quốc Phương cũng tiết lộ sự phức tạp của việc lập quy hoạch tại một cuộc gặp gỡ báo chí hồi cuối tháng 11: “Dự kiến trong tháng 12, Bắc Giang sẽ là tỉnh đầu tiên trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tỉnh. Để làm được quy hoạch tỉnh Bắc Giang, địa phương mỗi lần nộp tài liệu là phải chở cả một xe ôtô bán tải chạy từ tỉnh về Bộ KH&ĐT. Địa phương làm hết sức nghiêm túc với tất cả phương pháp mới, nội dung mới tích hợp trong bản quy hoạch tỉnh, nên bản quy hoạch rất dày”.
"Để làm được quy hoạch tỉnh Bắc Giang, địa phương mỗi lần nộp tài liệu là phải chở cả một xe ô tô bán tải chạy từ tỉnh về Bộ KH&ĐT."
Theo yêu cầu của Chính phủ và Thủ tướng, tất cả các quy hoạch từ quốc gia đến quy hoạch ngành, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh phải hoàn thành trước 31/12/2022.
Đây là cơ hội lớn để giải quyết tình trạng không gian kinh tế bị bó hẹp bởi đường biên giới vật lý giữa các địa phương, vùng miền làm ngăn cản sự giao thương, qua đó phân bổ lại các không gian phát triển đất nước và từng địa phương một cách bài bản, khoa học cũng như mở ra các cơ hội và không gian phát triển mới.
Vấn đề này đã được Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê Minh Hoan đưa ra tại Diễn đàn Mekong Connect 2021 hôm 17/12 khi ông cho rằng tư duy liên kết vùng như vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) hiện nay vẫn là “bài toán chia”. “Nếu xem ĐBSCL là một thực thể kinh tế chứ không phải địa giới hành chính 13 tỉnh, thành thì mọi việc sẽ khác”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.
Theo TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung Ương (CIEM), việc mở rộng không gian kinh tế, tạo sự liên kết vùng, liên kết nông thôn, thành thị thông qua thực hiện Luật quy hoạch, chiến lược quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch ngành nghề sẽ "tạo ra sức bật rất lớn cho nền kinh tế, huy động được mọi nguồn lực từ các góc độ khác nhau”.
Sức hấp dẫn của quy hoạch đối với nhà đầu tư
Nhận định về chương trình quy hoạch tổng thể quốc gia, PGS.TS. Trần Đình Thiên, thành viên tổ tư vấn Thủ tướng Chính phủ cho biết tại Hội thảo “Gói kích thích kinh tế, quy hoạch và cơ hội đầu tư bất động sản 2022” chiều 23/12 rằng, cách tiếp cận mới mẻ khi nhìn bức tranh quy hoạch tương lai trong tổng thể liên kết hợp lý đang tạo ra nguồn cảm hứng tích cực cho phát triển kinh tế cũng như thị trường bất động sản.
“Tư duy tiếp cận không còn là quy hoạch theo ngành, theo vùng, chồng chéo giẫm đạp lên nhau. Tư duy quy hoạch đang nhìn bức tranh tương lai trong tổng thể liên kết hợp lý, tạo động lực tích cực hơn cho quá trình phát triển kinh tế, từ đó ảnh hưởng lan tỏa đến thị trường bất động sản”.
Theo ông Trần Đình Thiên, cách tiếp cận quy hoạch tổng thể quốc gia hợp lý, toàn diện từ các tuyến hạ tầng giao thông cho đến phát triển đô thị đang mở ra nhiều điểm mới cho thị trường bất động sản.
“Tư duy quy hoạch không chỉ dừng lại ở công nghiệp hóa mà còn hướng tới hiện đại hóa, liên kết tạo ra sức mạnh cộng hưởng để phát triển. Cấu trúc quy hoạch liên kết theo các tuyến, mạch phát triển, định hình một chân dung mới cho nền kinh tế, đồng thời mở ra những điểm mới cho thị trường bất động sản Việt Nam trong thời gian tới, chẳng hạn như khu công nghiệp khu kinh tế gắn với đô thị vệ tinh, quá trình đô thị hóa”, ông Trần Đình Thiên cho hay.
Vị chuyên gia chỉ ra rằng một trong những điểm quan trọng trong bức tranh quy hoạch lần này là sự phát triển của đô thị không còn được dẫn dắt theo lộ trình kiểu cũ nâng cấp từ thị xã, thị trấn lên đô thị loại 1, loại 2, loại 3 một cách tuần tự, mà sẽ có sự nhận diện mới theo chất lượng và đẳng cấp đô thị, từ đó chia làm đô thị thông minh, đô thị công nghệ cao, đô thị sáng tạo.
Điều này đặt ra bài toán cho nhà đầu tư bất động sản trong tương lai khi phải tiếp cận thị trường bất động sản ở một tầm khác, một thế khác; nhưng đồng thời cũng là cơ hội vàng mở ra cho các nhà kinh doanh bất động sản.
“Tôi tham gia vào bản quy hoạch của nhiều địa phương thì thấy sức hấp dẫn của các bản quy hoạch đối với nhà đầu tư bất động sản là rất lớn. Ở chiều ngược lại, địa phương nào cũng muốn có những nhà đầu tư chiến lược để định hình chân dung phát triển của mình”, TS. Trần Đình Thiên cho biết.
Còn theo TS. Võ Trí Thành, Nguyên Phó viện trưởng CIEM, quy hoạch là một trong những nhân tố chính mà nhà đầu tư bất động sản cần xem xét khi đưa ra quyết định đầu tư bên cạnh vấn đề pháp lý, tiềm năng địa phương, cung - cầu…
“Nhà đầu tư rất nên quan tâm đến sự quyết liệt của các cơ quan địa phương, từ bài toán quy hoạch dựa trên các nghị quyết quy hoạch của địa phương hiện đều được công khai, hay tầm nhìn quy hoạch và thực tế các dự án có được triển khai nhanh hay không”.
Đi cụ thể hơn, TS. Sử Ngọc Khương nhận định quy hoạch giao thông đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong quy hoạch đô thị, quy hoạch quốc gia để tạo tính liên kết vùng, tăng khả năng và sức mạnh của logistics, từ đó mở rộng tiềm năng kinh tế cũng như mở ra cơ hội mới cho nhà đầu tư bất động sản.
“Sự phát triển các đô thị vệ tinh như Long An, Bình Dương, Đồng Nai… trong tương lai sẽ phụ thuộc rất lớn vào việc quy hoạch cơ sở hạ tầng, chẳng hạn các tuyến cao tốc nối từ TP. HCM đi ra Long Thành - Dầu Giây, Bảo Lộc hay về các tỉnh miền Tây. Đây là bài toán cơ sở hạ tầng mang tính liên kết vùng, từ đó mở ra cơ hội lớn cho nhà đầu tư bất động sản trong bối cảnh quỹ đất ở TP HCM gần như không còn”, TS. Sử Ngọc Khương nói thêm.
