Trong khuôn khổ lễ khai mạc Ngày Vũ trụ Trung Quốc 2023 tại Hợp Phì, An Huy, SCMP trích dẫn tuyên bố của ông Guan Feng – một quan chức từ Cơ quan Quản lý Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc – cho biết Tổng thống Pháp đã được Trung Quốc tặng 1,5g đất Mặt Trăng trong chuyến thăm chính thức cấp nhà nước hồi đầu tháng 4 của ông tới Bắc Kinh.
Cụ thể, mẫu vật này bao gồm 1g vật liệu được lấy từ bề mặt Mặt Trăng trong khi 0,5g còn lại được lấy từ dưới bề mặt của vệ tinh này thông qua quá trình khoan. Món quà này nhằm phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học và nó được mang trở lại Trái Đất bởi sứ mệnh không gian Hằng Nga 5 của Trung Quốc.
Trước đó hồi tháng 2/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đã mang về nước 1,5g đất Mặt Trăng thu được qua sứ mệnh Hằng Nga 5, trong chuyến thăm của ông tới Trung Quốc. Đổi lại trong chuyến thăm Moscow của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi tháng 3 vừa qua, ông cũng được chính phủ Nga tặng lại 1,5g mẫu đất Mặt Trăng thu được trong sứ mệnh Luna-16 của Liên Xô vào năm 1970.
Từ lâu, việc trao tặng các mẫu vật lấy được từ Mặt Trăng đã trở thành một động thái mang tính thiện chí giữa các quốc gia, đặc biệt là khi các sứ mệnh Apollo của Mỹ đã chuyển hơn 380kg đá và đất trên Mặt Trăng về Trái Đất.
 |
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trò chuyện tại Vườn Thông, Quảng Châu, Quảng Đông, Trung Quốc ngày 7/4. Ảnh: Xinhua |
Theo nhà địa chất người Pháp Thomas Smith từ Viện Địa chất và Địa vật lý thuộc Học viện Khoa học Trung Quốc ở Bắc Kinh, các mẫu vật mà sứ mệnh Hằng Nga 5 mang về là các mẫu đầu tiên sau các sứ mệnh Apollo của Mỹ và Luna của Liên Xô. Chúng là các mẫu đất Mặt Trăng trẻ nhất được mang trở về Trái Đất và do đó “có giá trị khoa học cao và cung cấp thông tin chi tiết về các sự kiện xảy ra muộn trong lịch sử của Mặt Trăng”.
Cụ thể vào năm 2020 trước đó, trong nhiệm vụ thứ 5 của Chương trình Thám hiểm Mặt Trăng của Trung Quốc, tàu thăm dò Hằng Nga 5 đã hạ cánh gần Mons Rümker ở Đại dương Bão tố, một vùng đất rộng lớn nằm ở rìa phía tây bắc của nửa nhìn thấy được của Mặt Trăng. Tàu thăm dò này đã gửi về tổng cộng 1.731g mẫu đất Mặt Trăng.
 |
|
|
Các phân tích trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra rằng các mẫu vật này có niên đại khoảng 2 tỷ năm, trẻ hơn nhiều so với các mẫu lấy từ sứ mệnh Apollo và Luna với niên đại khoảng 3 đến 4,4 tỷ năm. Do đó, phát hiện này chỉ ra rằng Mặt Trăng vẫn có núi lửa hoạt động cách đây 2 tỷ năm – gần hơn so với dự đoán của các nhà khoa học.
Kể từ đó, các mẫu đất này đã được nghiên cứu rộng rãi trong các phòng thí nghiệm của Trung Quốc. Theo ông Guan cho biết 5 lô bụi Mặt Trăng nặng tổng cộng 65,1g, đã được phân phối cho gần 100 nhóm tại các trường đại học và viện nghiên cứu trên cả nước để phân tích.
Trước sứ mệnh Hằng Nga 5, Trung Quốc chỉ có 1g mẫu đất Mặt Trăng từ tàu Apollo 17 do Mỹ trao tặng năm 1978. Các nhà khoa học Trung Quốc đã sử dụng một nửa trong số đó để nghiên cứu trong khi nửa còn lại trưng bày tại Cung thiên văn Bắc Kinh.
Hiện Trung Quốc đang đặt mục tiêu trở thành quốc gia đầu tiên mang các mẫu đất từ nửa không nhìn thấy được của Mặt Trăng về Trái Đất trong sứ mệnh Hằng Nga 6 dự kiến diễn ra năm 2024. Do tàu thăm dò của Hằng Nga 6 được trang bị một thiết bị từ Pháp, các nhà phân tích cho rằng nước này có khả năng sẽ trở thành một trong những quốc gia đầu tiên nhận được mẫu vật sau khi sứ mệnh này hoàn thành.
 |
Tổng thống Nga Vladimir Putin bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 21/3/2023 tại Điện Kremlin trong chuyến thăm cấp Nhà nước của nhà lãnh đạo Trung Quốc tới Moscow. Ảnh: Xinhua |
