Cụ thể, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) thông báo kết luận cuộc họp của Thứ trưởng GTVT Nguyễn Danh Huy với Ban Quản lý dự án Đường sắt và các đơn vị liên quan kiểm điểm tình hình thực hiện Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông. Trong đó có việc thực hiện kết luận của Kiểm toán Nhà nước đối với dự án và kiến nghị điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án.
Đường sắt Cát Linh - Hà Đông là dự án có quy mô lớn, tính chất kỹ thuật phức tạp, trong quá trình thực hiện có nhiều khó khăn vướng mắc cần phải giải quyết. Dự án có thời gian thực hiện dài, qua nhiều thời kỳ và liên tục thay đổi các nhân sự theo dõi, quản lý điều hành, nhiều cá nhân tham gia thực hiện dự án đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác.
Liên quan đến việc thực hiện kết luận của Kiểm toán Nhà nước tại dự án, Ban Quản lý dự án Đường sắt đã đưa ra một số kiến nghị nhưng chưa đủ cơ sở để xem xét, giải quyết. Bộ GTVT yêu cầu Ban Quản lý có báo cáo chi tiết, đánh giá toàn bộ quá trình thực hiện một cách rõ ràng các kết luận của Kiểm toán Nhà nước đến thời điểm hiện nay.
Báo cáo này được yêu cầu Ban Quản lý phải thể hiện rõ đối với từng nhóm vấn đề, rõ lý do, rõ nguyên nhân, rõ trách nhiệm, rõ chủ thể. Từ đó, có những đề xuất, kiến nghị xử lý cho từng vấn đề cụ thể để giải quyết dứt điểm.
Theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước (thông báo kết luận kiểm toán tháng 12/2018), dự án được điều chỉnh tổng mức đầu tư khi chưa báo cáo Thủ tướng để xem xét và chỉ đạo xin chủ trương của Quốc hội là chưa thực hiện đúng quy định.
Tổng số tiền cần giảm trừ, thu hồi tại dự án trên 874 tỷ đồng (khoảng 38 triệu USD), Nhà nước có thể tiết kiệm được khoản tiền này thông qua cơ chế thu hồi hoặc cắt giảm khi thanh quyết toán với tổng thầu EPC (nhà thầu Trung Quốc), gồm các khoản: Giảm trừ thanh toán do tính sai khối lượng trên 175 tỷ đồng; chủ đầu tư thương thảo với tổng thầu để giảm trừ thêm trên 428 tỷ đồng; hạch toán giảm chi phí đầu tư, quản lý, nợ gốc, lãi vay,... trên 269 tỷ đồng.
Kiểm toán Nhà nước cũng yêu cầu chủ đầu tư chấn chỉnh công tác đầu tư, xây dựng công trình, công tác quản lý tài chính, kế toán; xem xét xử lý trách nhiệm tập thể và cá nhân có sai sót.
Ban Quản lý dự án Đường sắt cũng kiến nghị Bộ GTVT điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án tới tháng 11/2023, trùng thời điểm hết bảo hành (sau 2 năm đưa vào sử dụng). Nội dung này đã được Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng. Sau đó, thực hiện yêu cầu của Chính phủ, Bộ GTVT đã có văn bản lấy thêm ý kiến Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và UBND TP Hà Nội. Bộ GTVT yêu cầu Ban Quản lý dự án Đường sắt tiếp tục giải trình với các bộ và địa phương liên quan.
Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông có chiều dài 13,05km, sử dụng vốn vay ưu đãi của Trung Quốc và vốn đối ứng trong nước. Dự án thực hiện theo hình thức hợp đồng EPC, được ký kết vào tháng 8/2010, do Công ty hữu hạn Tập đoàn Cục 6 đường sắt Trung Quốc thực hiện (đơn vị được chỉ định thầu trong hiệp định vay vốn).
Ngày 6/11/2021, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức được đưa vào khai thác, vận hành.
Tổng mức đầu tư ban đầu của dự án là 8.769,97 tỉ đồng (tương đương 552,86 triệu USD), được điều chỉnh tăng lên thành 18.0001,6 tỉ đồng (tương đương 868,04 triệu USD, đội vốn 9.231,6 tỉ đồng).
Theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước (thông báo kết luận kiểm toán tháng 12/2018), dự án được điều chỉnh tổng mức đầu tư khi chưa báo cáo Thủ tướng để xem xét và chỉ đạo xin chủ trương của Quốc hội là chưa thực hiện đúng quy định tại Điều 10, Nghị quyết số 49 ngày 19/6/2010 của Quốc hội và Điều 7, Điều 106 Luật Đầu tư công.
