Châu Âu muốn chấm dứt 'hộ chiếu vàng' cho người Nga và Belarus

Reuters dẫn lời quan chức Ủy ban châu Âu (EC) cho biết hôm 28/3: "Theo chương trình hộ chiếu này, hiện nay có một số công dân Nga hoặc Belarus đang bị áp lệnh trừng phạt có thể đã nhận được quốc tịch EU hoặc quyền tiếp cận đặc quyền vào EU, bao gồm việc đi lại tự do trong khu vực Schengen".

EC kêu gọi các quốc gia chấm dứt ngay lập tức các chương trình bán hộ chiếu. Cơ quan này cũng khuyến nghị các quốc gia nên xem xét và quyết định có nên hủy bỏ những quyển hộ chiếu đó và thu hồi giấy phép nhập cư ngay lập tức hay không, đồng thời yêu cầu các chính phủ EU tạm dừng cấp giấy phép cư trú cho người Nga và người Belarus.

"Hộ chiếu vàng" cho phép các công dân được quyền tiếp cận đặc quyền vào EU, bao gồm việc đi lại tự do trong khu vực Schengen. Ảnh: Reuters

Động thái trên diễn ra sau một nỗ lực mới từ Nghị viện châu Âu nhằm thu hẹp và điều chỉnh ngành công nghiệp thị thực và quốc tịch trị giá hàng tỷ Euro mà EU từ lâu đã coi là một nguy cơ an ninh.

EC cảnh báo có những cá nhân nằm trong lệnh trừng phạt có khả năng đã trở thành những người được hưởng lợi từ chương trình “hộ chiếu vàng”. Một phát ngôn viên của EC từ chối xác nhận việc yêu cầu các quốc gia EU cung cấp danh sách những người đã mua thị thực hoặc hộ chiếu hay không.

Hiện chỉ có Malta, Síp và Bulgaria cấp “hộ chiếu vàng”, nhưng cả ba nước này đã cam kết chấm dứt. Quốc hội Bulgaria gần đây đã bỏ phiếu để kết thúc chương trình này. Brussels cũng kêu gọi chính phủ các nước nên rà soát xem những người bị trừng phạt có đang nắm giữ “hộ chiếu vàng” hoặc thị thực mà họ đã cấp hay không.

Kể từ khi Nga bắt đầu mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine cho đến nay, EU đã đưa gần 700 chính khách, doanh nhân và quân nhân bị cáo buộc ủng hộ Điện Kremlin vào danh sách đen. Bộ trưởng Nội vụ Síp Nicos Nouris mới đây xác nhận phát hiện 4 người Nga thuộc danh sách đen đã được cấp hộ chiếu Síp theo chương trình của quốc đảo này.

“Giá trị châu Âu không phải để bán. Chúng tôi cho rằng việc bán quyền công dân thông qua "hộ chiếu vàng" là bất hợp pháp theo luật pháp của EU và gây ra rủi ro nghiêm trọng cho an ninh của chúng tôi. Vì nó mở ra cánh cửa cho tham nhũng, rửa tiền và trốn thuế", ông Didier Reynders, Ủy viên Tư pháp và Người tiêu dùng EU cho biết.

Theo AP, một báo cáo trong năm 2021 cho thấy hơn một nửa trong tổng số 6.779 hộ chiếu EU đã được cấp một cách bất hợp pháp cho người thân của các nhà đầu tư giàu có trong suốt 13 năm qua. Báo cáo cho biết các chính phủ đã giải thích sai luật về cấp hộ chiếu cho người thân và cũng phát hiện ra rằng gần 770 người nước ngoài đã được cấp quốc tịch sai chủ yếu do không được kiểm tra kỹ lưỡng.