Honda quyết định đóng cửa 'nhà máy mẹ' vì giấc mơ xe điện trong tương lai

Cùng với quyết định đóng cửa “nhà máy mẹ” ở Sayama, tỉnh Saitama (Nhật Bản), Honda cũng công bố các bước cắt giảm chi phí khác, bao gồm áp dụng hệ thống phát triển xe mới và chương trình đua xe Công thức 1 của mình. Công ty đang trang bị lại các hoạt động sản xuất phù hợp với tầm nhìn trong tương lai, đồng thời cũng thông báo rằng toàn bộ dòng xe của họ sẽ được sử dụng điện vào năm 2040.

Vào ngày 27/12/2021, một "buổi lễ xuất xưởng" đã được tổ chức tại nhà máy Sayama để đánh dấu việc kết thúc quá trình sản xuất ô tô thành phẩm. "Giống như các bạn, tôi sẽ nhớ tất cả", Chủ tịch Toshihiro Mibe nói với những người có mặt.

Giám đốc điều hành Honda Motor Toshihiro Mibe, trong một cuộc họp báo vào tháng 4 năm ngoái, cho biết toàn bộ dòng xe của công ty tại Nhật Bản sẽ chạy bằng điện vào năm 2030. Ảnh: Reuters

Buổi lễ chỉ có sự tham gia của một số giám đốc điều hành do các hạn chế dịch Covid-19, nhưng được phát trực tiếp để cho phép công nhân ở các bộ phận khác nhau của nhà máy theo dõi. Giám đốc điều hành Honda Motor Toshihiro Mibe xuất hiện trên một chiếc Honda cũ và nói về việc được cố vấn bởi những nhân viên cấp cao trong thời gian làm việc tại nhà máy, nơi ông làm việc với tư cách là một kỹ sư trẻ phát triển động cơ.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục sản xuất những chiếc ô tô đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng trong và ngoài nước", ông nhấn mạnh.

Nhà máy Sayama mở cửa vào năm 1964, là nơi đã sản xuất ra hàng loạt những chiếc xe định hình công ty, bao gồm cả Civic, với động cơ phát thải thấp sáng tạo và Accord, chiếc sedan hàng đầu của Honda.

Cơ sở này sẽ vẫn mở cửa sản xuất các linh kiện, nhưng sẽ đóng cửa hoàn toàn sau hai đến ba năm nữa. Các hoạt động của nhà máy này sẽ được chuyển đến nhà máy Yorii của Honda, cũng ở Saitama, để giảm chi phí cố định và nâng cao tỷ lệ hoạt động. Nhiều công nhân từ nhà máy Sayama sẽ được chuyển đến Yorii và các nơi khác. Công ty vẫn chưa quyết định sẽ làm gì với địa điểm này sau khi nhà máy Sayama đóng cửa.

Nhà máy Sayama từng có thể sản xuất 250.000 xe/ năm. Cho đến cuối năm 2021, Honda đạt năng lực sản xuất trong nước khoảng 1 triệu chiếc xe thành phẩm hàng năm, tất cả đều đến từ ba nhà máy ở Sayama, Yorii và Suzuka. Tổng công suất của công ty từ đó giảm xuống còn hơn 800.000 xe/năm, tại Yorii, Suzuka và Honda Auto Body ở Yokkaichi.

Nhà máy Sayama từng là "nhà máy mẹ" của Honda, hướng dẫn các nhà máy khác về quy trình và công nghệ sản xuất mới. Ảnh: Reuters

Vào đầu những năm 2000, Honda có thể sản xuất hơn 1,3 triệu xe ô tô mỗi năm. Trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát, công ty này từng sản xuất 840.000 xe tại Nhật Bản vào năm 2019. Con số này nhiều hơn một chút so với công suất của nhà sản xuất ô tô trong năm nay. Nhưng Honda dường như có thể tăng lên khoảng 900.000 xe, nếu cần thiết. Công ty hiện đang tập trung vào việc nâng cao năng suất bằng cách cải thiện tốc độ vận hành của các nhà máy.

Một yếu tố đằng sau việc sản xuất quy mô tương đối nhỏ của Honda tại Nhật Bản là thị trường Nhật Bản chiếm thị phần nhỏ hơn trong doanh số bán hàng toàn cầu của Honda so với các đối thủ cạnh tranh. Trong năm tài chính 2018, Honda đã bán được 740.000 xe tại Nhật Bản, chiếm 14% tổng doanh số toàn cầu. Trong khi doanh số nội địa của Toyota là 2,29 triệu xe, chiếm 22% tổng doanh số toàn cầu.

Mặt khác, Honda đã bán được 1,61 triệu xe tại thị trường Mỹ, chiếm 30% tổng doanh số và 1,46 triệu xe tại Trung Quốc, tương đương 28%. Do doanh số bán ra nước ngoài chiếm tỷ trọng lớn, Honda có hệ thống sản xuất toàn cầu hóa hơn: Xe bán ở Nhật không nhất thiết phải được sản xuất trong nước. Ví dụ, nó tạo ra Accord ở Thái Lan.

Tầm quan trọng của thị trường Mỹ và Trung Quốc đối với doanh số bán hàng toàn cầu của Honda đã thúc đẩy nhà sản xuất ô tô này ngừng sản xuất ô tô động cơ đốt trong vào năm 2040. Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản điện khí hóa tương đối chậm do mạng lưới các trạm sạc chưa phát triển ở Nhật Bản và năng lượng tái tạo chiếm một phần nhỏ trong nguồn cung cấp năng lượng của đất nước.

Người tiêu dùng sẽ vẫn miễn cưỡng đón nhận xe điện ngay cả khi các phương tiện sạc chưa được phổ biến rộng rãi. Việc chuyển đổi sang công nghệ EV để cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính sẽ không có nhiều ý nghĩa nếu điện được tạo ra bằng nhiên liệu hóa thạch.

Trong khi đó, ở Mỹ, một số nhà sản xuất xe điện cạnh tranh đã nổi lên, chẳng hạn như Tesla và Rivian Automotive. Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang thúc đẩy sự phát triển của xe điện.

Chính phủ Trung Quốc cũng đã không trợ cấp cho các nhà sản xuất khi họ cố gắng xây dựng một ngành công nghiệp xe điện từ đầu. Người tiêu dùng Trung Quốc có thể mua xe điện nhỏ với giá khoảng 500.000 Yên (4.300 USD). Với sự hiện diện vững chắc của mình ở cả thị trường Mỹ và Trung Quốc, Honda đang có lợi thế hơn so với các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản khác trong việc chuyển hướng sang xe điện.

Nhà máy Sayama từng là "nhà máy mẹ" của Honda, nơi giới thiệu hàng loạt công nghệ hiện đại. Các kỹ sư tại nhà máy đã được cử đi khắp nơi trên thế giới để giúp vận hành và vận hành các dây chuyền sản xuất mới của Honda.

Một robot lắp ráp ô tô Honda Fit tại nhà máy Yorii mới được xây dựng. Nhà máy Yorii sẽ đảm nhận chức năng sản xuất của nhà máy Sayama. Ảnh: Reuters

Giờ đây, nhà máy Yorii, được đưa vào hoạt động vào năm 2013, sẽ hoàn thành vai trò này. Nhà máy này sẽ đi đầu trong tham vọng về xe điện của công ty. Đây cũng là nơi làm ra Honda e, chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện đầu tiên của công ty được bán trên thị trường.

Câu chuyện lớn nhất đối với Honda trong năm 2021 là cam kết hướng tới một tương lai hoàn toàn bằng điện. Tuy nhiên, nhà sản xuất ô tô này cũng đã đẩy mạnh cải cách mạnh mẽ hoạt động kinh doanh xe hơi của mình. Mảng kinh doanh trở nên kém lợi nhuận hơn, với tỷ suất lợi nhuận kinh doanh ảm đạm là 1% trong năm tính đến tháng 3 năm 2021. Những con số yếu kém đã thúc đẩy Honda cải tổ hoạt động sản xuất của mình trên toàn thế giới, bao gồm cả tại nhà máy Sayama.

Công suất toàn cầu của công ty dự kiến sẽ giảm xuống còn 5,14 triệu xe cho năm kết thúc vào tháng 3, giảm từ 5,59 triệu xe một năm trước đó, một phần do việc đóng cửa các nhà máy ở Anh và Thổ Nhĩ Kỳ.

Việc chấm dứt sản xuất ô tô thành phẩm tại nhà máy Sayama là một dấu mốc quan trọng trong quá trình tái cơ cấu hoạt động kinh doanh ô tô của tập đoàn Honda. Việc tái tổ chức mạng lưới các nhà máy trên toàn cầu sẽ giúp Honda bước vào giai đoạn thứ hai: trở thành một nhà sản xuất xe điện có hiệu quả và cạnh tranh cao. Điều này có thể sẽ giúp tiết kiệm chi phí và hiệu quả hơn.