Trước đó vào đêm 18/12, trận động đất mạnh 6,2 độ richter xảy ra tại tỉnh Cam Túc, tây bắc Trung Quốc với tâm chấn nằm ở độ sâu 10km tại quận Jishishan của tỉnh này, cách ranh giới với tỉnh Thanh Hải khoảng 5km.
Rung lắc được cảm nhận ở hầu hết khu vực xung quanh, bao gồm Lan Châu, thủ phủ tỉnh Cam Túc, cách tâm chấn khoảng 100 km về phía đông bắc. Các quan chức còn ghi nhận 9 cơn dư chấn có cường độ từ 3,0 độ richter trở lên sau trận động đất, với dư chấn lớn nhất có cường độ 4,1 độ Richter.
Tính tới sáng ngày 20/12, đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV đưa tin có 113 người được xác nhận thiệt mạng và 536 người khác bị thương tại tỉnh Cam Túc trong khi con số này là 18 người thiệt mạng cùng 198 người bị thương ở tỉnh Thanh Hải.
Ngoài thiệt hại về người, trận động đất cũng khiến hơn 155.000 ngôi nhà, đường sá và cơ sở hạ tầng hư hại cũng như làm đứt đường dây điện và làm gián đoạn thông tin liên lạc tại các tỉnh này. Các con số thương vong trên khiến trận động đất này trở thành trận động đất gây hậu quả nghiêm trọng nhất tại Trung Quốc kể từ trận động đất tháng 8/2014 khiến 617 người thiệt mạng ở tỉnh Vân Nam phía tây nam Trung Quốc.
Nhận định về nguyên nhân con số thương vong cao, hãng tin AP dẫn lời ông Li Haibing, chuyên gia tại Viện Khoa học Địa chất Trung Quốc, cho biết một phần tới từ tâm chấn nông của trận động đất. Ông nhận định tâm chấn nông đã gây ra rung chuyển và sức tàn phá lớn hơn dù cường độ của trận động đất không lớn.
Các yếu tố khác cũng góp phần gây ra con số thương vong cao là chuyển động chủ yếu theo phương thẳng đứng của trận động đất gây ra rung chuyển dữ dội hơn, chất lượng thấp của các tòa nhà tại một số khu vực và đặc biệt là việc động đất xảy ra vào lúc nửa đêm khi hầu hết mọi người đều ở nhà.
Trong bối cảnh thiên tai, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi các nỗ lực tìm kiếm cứu nạn toàn diện và sắp xếp phù hợp cho những người bị ảnh hưởng để đảm bảo an toàn cho tính mạng và tài sản của người dân. Theo Tân Hoa Xã đưa tin ngày 19/12, ông cũng kêu gọi phân bổ hàng cứu trợ cho các khu vực bị ảnh hưởng càng sớm càng tốt, sửa chữa cơ sở hạ tầng bị hư hỏng như điện, thông tin liên lạc, giao thông cũng như sưởi ấm và cung cấp chỗ ở thích hợp cho người dân bị ảnh hưởng để đảm bảo nhu cầu sống cơ bản.
Trong cùng ngày, Bộ Tài chính và Bộ Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Trung Quốc cũng phân bổ ngân sách tương đương 28 triệu USD từ quỹ ứng phó khẩn cấp trung ương cho các khu vực bị động đất. Một máy bay vận tải lớn Y-20 của Lực lượng Không quân thuộc Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Tây của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã đến Lan Châu, thủ phủ Cam Túc, vào trưa ngày 20/12 để chuyển giao nhóm chỉ huy khẩn cấp và vật tư.
 |
| Máy bay vận tải lớn Y-20 mang theo vật tư tới khu vực bị động đất ảnh hưởng ở tây bắc Trung Quốc. Ảnh: VCG |
Theo Global Times trích dẫn thông báo từ Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (AICC), máy bay không người lái cứu trợ khẩn cấp Wing Loong-2H do Trung Quốc tự phát triển cũng đã được triển khai. Khi đến vùng thảm họa, UAV sẽ thực hiện hỗ trợ liên lạc khẩn cấp và trinh sát thảm họa cùng các nhiệm vụ khác.
Tính tới hiện tại, chính quyền tỉnh Cam Túc cho biết hơn 1.500 lính cứu hỏa, 1.500 cảnh sát và 1.000 binh sĩ đã được điều động tới khu vực bị thiên tai. Tổng cộng có 386 bác sĩ từ các bệnh viện ở Cam Túc đã thành lập 19 đội để hỗ trợ cứu hộ và điều trị tại quận Jishishan và những nơi khác. Ủy ban Y tế Quốc gia (NHC) cũng cử một nhóm chuyên gia y tế và yêu cầu các đội y tế từ các tỉnh lân cận hỗ trợ khu vực bị ảnh hưởng.
Các hoạt động cứu trợ và giải cứu đang được tiến hành tích cực, tuy nhiên thảm họa thứ cấp đang đặt ra nhiều thách thức cho công tác này. Vụ lở núi xảy ra tại một ngôi làng ở huyện Minhe lân cận Jishishan, Cam Túc đã khiến người dân mắc kẹt và chôn vùi một số ngôi nhà.
Trong khi đó, Global Times dẫn lời ông Yan Wei, phó giám đốc tổ chức cứu hộ dân sự Trung Quốc chi nhánh Cam Túc của Đội cứu hộ Blue Sky cho biết thời tiết lạnh giá và nhiệt độ giảm mạnh xuống ngưỡng -14 độ C vào ban đêm đặt ra các thách thức lớn. Các nhà phân tích cho biết, khoảng thời gian giải cứu vàng điển hình cho các trận động đất là 72 giờ, nhưng thời gian này có thể sẽ bị rút ngắn do thời tiết lạnh buốt.
Thêm vào đó, nhiều người dân cũng không có nơi trú ẩn sau khi nhà bị sập trong bối cảnh nhiệt độ hạ thấp. Nhằm giải quyết tình trạng này, lực lượng cứu hộ ngay sau khi đến nơi đã bắt đầu dựng hàng trăm lều trú ẩn trong khi cung cấp mì ăn liền và nước nóng. Ông Yan cho biết: “Tình hình đang dần được cải thiện”.
