Trong buổi phỏng vấn đặc biệt trên sóng truyền hình tối 3/6 sau cuộc gặp với người đứng đầu Liên minh châu Phi Macky Sall ở Sochi, Tổng thống Nga Putin cáo buộc các nhà lãnh đạo phương Tây đang cố gắng "chuyển trách nhiệm về những gì đang xảy ra trên thị trường lương thực thế giới” sang cho Nga.
RT trích dẫn lời ông Putin cho rằng, nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng nằm ở các chính sách tài chính của Mỹ trong đại dịch Covid-19. Ngoài ra, một nguyên nhân khác còn là do sự phụ thuộc quá mức của Tây Âu vào năng lượng tái tạo và các hợp đồng khí đốt ngắn hạn, từ đó dẫn đến việc tăng giá và lạm phát kỷ lục. Do đó, cuộc khủng hoảng bắt đầu thành hình vào đầu tháng 2/2020 trong quá trình chống lại hậu quả của đại dịch Covid-19 chứ không phải tới khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt.
Tổng thống Nga cũng lập luận rằng giá khí đốt cao xuất phát từ việc các quốc gia ít đầu tư vào lĩnh vực năng lượng truyền thống. Do bản chất tiêu tốn nhiều năng lượng hóa thạch của ngành này, nhiều nhà sản xuất phân bón đã buộc phải đóng cửa hoạt động kinh doanh vì không có lãi. Chính những diễn biến như vậy đã làm thu hẹp nguồn cung phân bón, từ đó đẩy giá lương thực lên cao hơn nữa.
Từ tất cả những nguyên nhân trên, Tổng thống Nga bác bỏ mọi cáo buộc của các quốc gia phương Tây về việc Nga là nguyên nhân cho mọi điều đang xảy ra. Ngoài ra, ông cũng khẳng định quốc gia mình không hề ngăn cản việc xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine sang các quốc gia khác. Ngược lại, Nga đang tạo điều kiện cho việc này có thể xảy ra an toàn và trên hết, nước này cũng sẵn sàng tăng lượng xuất khẩu ngũ cốc của mình lên tới 50 triệu tấn.
Trên thực tế, có một số cách để vận chuyển ngũ cốc một cách an toàn từ lãnh thổ Ukraine và bao gồm đường bộ qua Ba Lan và Hungary. Với việc các lực lượng Nga sắp hoàn thành việc rà phá bom mìn tại các khu vực trên Biển Đen để tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa qua khu vực này một cách an toàn.
Tuy nhiên, ông Putin cũng chỉ ra có những lí do khiến việc này không thể xảy ra và một trong những nguyên nhân chính là do các lệnh cấm mà EU áp đặt lên Nga. Tuyến đường vận tải qua Belarus là "cách rẻ nhất" để đưa ngũ cốc Ukraine đến các khách hàng trên khắp thế giới. Dù vậy, việc sử dụng nó sẽ yêu cầu các quốc gia phương Tây dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt áp đặt lên Minsk.
Trước đó trong cùng ngày, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cũng khẳng định với Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres rằng Belarus sẵn sàng vận chuyển ngũ cốc của Ukraine đến các cảng châu Âu bằng đường sắt. Tuy nhiên cũng tương tự như nhận xét của ông Putin, điều này là không thể ở hiện tại do các biện pháp trừng phạt khiến các cảng không thể tiếp nhận hàng hóa từ Belarus.
Theo ông Lukashenko, để tạo điều kiện cho việc vận chuyển ngũ cốc của Ukraine, các cảng đóng vai trò là điểm vận chuyển phải được cho phép bốc dỡ hàng hóa của Belarus.
Đáp lại vấn đề mà ông Lukashenko nêu lên, Tổng thư ký LHQ ông Guterres cam kết sẽ thảo luận vấn đề này với các nhà lãnh đạo của các quốc gia liên quan trong những ngày tới.
