Cá ngừ Việt Nam được nhiều quốc gia trên thế giới ưa chuộng. Mặt hàng cá ngừ Việt Nam đã có mặt ở tại 140 quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, năm 2021 với biến động lớn từ dịch bệnh Covid-19 trên toàn cầu và trong nước, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá ngừ đã phải linh hoạt sản xuất để có thể đáp ứng các đơn hàng.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), tháng 11/2021, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh 51% so với cùng kỳ năm 2020, đạt hơn 78 triệu USD.
Cho tới thời điểm này, Mỹ vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của cá ngừ Việt Nam. Xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang thị trường này tiếp tục tăng trưởng cao 48% trong tháng 11. Nhu cầu tiêu thụ cá ngừ của người tiêu dùng Mỹ đang dần phục hồi theo ngành dịch vụ thực phẩm (Foodservices) của nước này.
Với thị trường Australia, thị phần cá ngừ của Việt Nam tại quốc gia này ở giai đoạn cuối năm 2021 đều tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2020. Theo Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), Việt Nam xuất khẩu cá ngừ sang Australia đã tăng 209%.
Các sản phẩm cá ngừ xuất khẩu chủ lực sang thị trường Australia gồm các ngừ ngâm dầu đóng hộp/đóng túi, thịt/phile các ngừ đông lạnh, thịt các ngừ cắt miếng đông lạnh… Tuy nhiên, cá ngừ xuất khẩu của Việt Nam vẫn còn thấp hơn so với các sản phẩm cá ngừ của Thái Lan và Indonesia.
Ở chiều hướng ngược lại, xuất khẩu cá ngừ sang EU sau khi sụt giảm liên tục trong 4 tháng qua sau khi do nhu cầu từ kênh Horeca giảm, chi phí vận chuyển tăng quá cao đã kìm hãm xuất khẩu sang khối thị trường này, xuất khẩu cá ngừ sang khối thị trường này đã tăng mạnh 52% trong tháng 11.
Cùng với Mỹ và EU, xuất khẩu sang một số thị trường khác như Mexico, Chile, Israel, Philippines… đang tăng trưởng nhanh chóng. Có thị trường tăng tới 3 con số như Mexico tăng 143% hay Israel tăng 201%... Sự tăng trưởng nhanh tại các thị trường này là chất xúc tác thúc đẩy nhanh sự tăng trưởng xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam trong 2 tháng cuối năm 2021.
Tại thị trường Trung Đông, đây vốn là thị trường xuất khẩu cá ngừ tiềm năng lại có nhiều biến động. Xuất khẩu cá ngừ sang Israel trong 10 tháng năm 2021 tăng 39% so với cùng kỳ. Israel là thị trường xuất khẩu cá ngừ đơn lẻ lớn thứ 2 của Việt Nam (sau Hoa Kỳ), chiếm 6% tổng giá trị cá ngừ của cả nước. Trong khi đó, xuất khẩu sang Ai Cập lại sụt giảm 4% so với cùng kỳ.
Việc sản xuất thủy sản nói chung và sản xuất chế biến cá ngừ nói riêng đang dần hồi phục, nhất là vào thời điểm cuối năm, nhu cầu từ các thị trường đều tăng, giá nhập khẩu cũng có xu hướng tăng. Sự tăng trưởng này xuất phát từ việc ban hành Nghị quyết 128/NQ-Cp của Chính phủ, nhờ vậy các địa phương dần thích ứng với môi trường kinh tế mới trong đợt dịch lần thứ 4 của Việt Nam.
Trong thời gian, ngoại trừ cá ngừ đóng hộp, các nhóm sản phẩm cá ngừ còn lại đều tăng. Trong đó xuất khẩu loin/thịt cá ngừ (cắt khúc, cắt miếng, saku….) trong 11 tháng đầu năm 2021 tăng mạnh 41% so với cùng kỳ năm 2020. Xuất khẩu cá ngừ chế biến khác (trong đó chủ yếu loin cá ngừ hấp đông lạnh) cũng tăng 14% so với cùng kỳ.
Theo các doanh nghiệp, sau chiến dịch phủ vaccine Covid-19, các nước nhập khẩu lớn như Mỹ, EU, các nước trong khối CPTPP... đã sớm mở cửa, nhu cầu tiêu thụ tăng đáng kể ở cả kênh Horeca… Tuy nhiên, tại một số thị trường, sau sự bùng nổ nhập khẩu cá ngừ đóng hộp trong nửa đầu năm 2020, nhu cầu đã quay trở lại mức bình thường trước đại dịch, cộng với lượng tồn kho cao đã làm giảm nhu cầu nhập khẩu nhóm sản phẩm này tại các thị trường trong năm nay.
Thêm vào đó, chi phí vận chuyển đường biển, giá thép hộp, giá dầu thực vật tăng cao cũng đang làm cho nhu cầu nhập khẩu cá ngừ đóng hộp giảm. Thay vào đó, nhu cầu nhập khẩu loin cá ngừ hấp đông lạnh (nguyên liệu để chế biến cá ngừ đóng hộp, salad cá ngừ,..) tại các thị trường như EU tăng cao.
