Trong Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) đưa ra 2 phương án tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động.
Phương án 1, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội là tiền lương tháng bao gồm mức lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật lao động.
Phương án 2, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội là tiền lương tháng bao gồm mức lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật.
Cùng với việc đưa ra 2 phương án tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, Bộ LĐTB&XH đề xuất, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc do Chính phủ quy định không thấp hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, thấp nhất bằng 2.000.000 đồng.
Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định, từ năm 2018, đối với người lao động đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, tiền lương đóng bảo hiểm xã hội là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật lao động.
Tuy nhiên, theo Bộ LĐTB&XH, một số doanh nghiệp vẫn tồn tại tình trạng tách thành nhiều khoản trợ cấp, bổ sung để không đóng bảo hiểm xã hội. Theo đó, mức tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội vẫn còn khoảng cách nhất định so với tiền lương thực tế của người lao động. Điều này ảnh hưởng đến việc thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động, nhất là mức tiền lương hưu khi về già.
Trước tình hình trên, Bảo hiểm xã hội Hà Nội đang đề xuất, Chính phủ sẽ quy định chi tiết tổng tiền lương và các khoản thu nhập khác có tính chất lương của người lao động quy định.
Từ đó, đảm bảo tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của khu vực doanh nghiệp ít nhất bằng khoảng 70% tổng tiền lương và các khoản thu nhập khác có tính chất lương của người lao động.
Lý giải về việc đưa ra đề xuất này, Bảo hiểm xã hội Hà Nội viện dẫn, vấn đề trên đã được Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII quy định, nhằm khắc phục tình trạng trốn đóng, đóng không đủ bảo hiểm xã hội, ảnh hưởng đến khả năng cân đối Quỹ bảo hiểm xã hội và quyền lợi của người lao động.
Số liệu từ Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ LĐTB&XH) cho thấy, tiền lương bình quân đóng bảo hiểm xã hội của cả hệ thống năm 2022 là 5,73 triệu đồng.
Trong khi đó, Nghị quyết số 28 của Trung ương về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội xác định, đảm bảo tiền lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc khu vực doanh nghiệp ít nhất bằng 70% tiền lương và các khoản thu nhập có tính chất lương.
Theo Tổng cục thống kê, mức thu nhập bình quân nhóm đối tượng làm công ăn lương là 7,54 triệu đồng/tháng. Như vậy, mức đóng bảo hiểm xã hội bình quân 5,73 triệu đồng/tháng nghĩa là đã bằng khoảng 75% mức thu nhập bình quân.
