Theo Reuters, cuộc xung đột trong khu vực Trung Đông đang có nguy cơ lan rộng, khi các máy bay chiến đấu, tàu và tàu ngầm của Mỹ và Anh trong tuần này đã thực hiện hàng chục cuộc tấn công trên khắp Yemen, nhằm vào các vị trí của phiến quân Houthi.
 |
Hình ảnh được cho là các vụ nổ ở tỉnh Saada, phía bắc thủ đô Sanaa, ngày 12/1. Ảnh: CNN |
Các nhân chứng xác nhận vụ nổ đã xảy ra vào ngày 12/1 (giờ địa phương) tại các căn cứ quân sự gần sân bay ở Thủ đô Sanaa và thành phố Taiz của Yemen, một căn cứ hải quân tại cảng Hodeidah ở Biển Đỏ và các địa điểm quân sự ở tỉnh ven biển Hajjah.
Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố các cuộc không kích do Mỹ và Anh tiến hành nhằm vào các khu vực do Houthi kiểm soát ở Yemen là "để đáp trả trực tiếp trước các cuộc tấn công chưa từng có của Houthi nhằm vào các tàu hàng hải quốc tế ở Biển Đỏ".
Ông Biden nhấn mạnh rằng Washington và các đồng minh "sẽ không khoan nhượng cho những kẻ tấn công người của chúng tôi và không cho phép các thế lực thù địch cản trở quyền tự do hàng hải".
Người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby cho biết các cuộc tấn công ngày 12/1 nhắm vào khả năng lưu trữ, phóng và dẫn đường tên lửa hoặc máy bay không người lái (UAV) của lực lượng Houthi.
Trong khi đó, Lầu Năm Góc nói rằng cuộc tấn công của Mỹ - Anh đã làm giảm khả năng tiến hành các cuộc tấn công của Houthi, đặc biệt là "các hoạt động phức tạp" như những gì mà họ đã thực hiện hồi đầu tuần.
Theo CNN, Giám đốc tác chiến thuộc Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Dougals Sims II tuyên bố, cuộc tập kích chung của Mỹ - Anh đã tấn công các mục tiêu của Houthi tại gần 30 địa điểm, có thể có nhiều mục tiêu tại mỗi địa điểm.
"Có hơn 150 vũ khí khác nhau được Anh và Mỹ sử dụng, được phóng từ trên biển hoặc trên không", ông cho hay.
Phiến quân Houthi – lực lượng đã kiểm soát phần lớn Yemen trong gần một thập kỷ, cho biết 5 thành viên đã thiệt mạng và 6 người khác bị thương trong 73 cuộc không kích của Mỹ và Anh. Lực lượng này cảnh báo sẽ trả đũa và tiếp tục tấn công các tàu vận tải Israel hoạt động tại Biển Đỏ.
Lãnh đạo Houthi Mohammed al-Bukhaiti cảnh báo hôm thứ 12/1 rằng, Anh và Mỹ sẽ "sớm nhận ra" rằng các cuộc tấn công vào Yemen là "sự điên rồ lớn nhất trong lịch sử của họ".
 |
| Ông Mohammad Ali al-Houthi tham gia cuộc biểu tình sau cuộc tấn công của lực lượng Mỹ và Anh ở Sanaa, Yemen, ngày 12/1. Ảnh: AFP |
Trong khi đó, ông Mohammed Ali al-Houthi - thành viên Hội đồng chính trị tối cao của Houthi, gọi cuộc tấn công của Mỹ và Anh là "hành động khủng bố", đồng thời tuyên bố bất kỳ hành động tấn công nào vào Yemen sẽ gặp phải phản ứng quyết liệt.
Phiến quân Houthi là phe đối lập với lực lượng chính phủ ở Yemen. Nhóm quân sự này đã nắm quyền kiểm soát thủ đô Sanaa của Yemen từ năm 2014, sở hữu kho vũ khí khổng lồ gồm máy bay chiến đấu, tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái.
Khi cuộc xung đột Israel – Hamas nổ ra, phiến quân Houthi đã thực hiện các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV tại Biển Đỏ, cảnh báo sẽ nhắm mục tiêu vào tất cả các tàu hướng tới Israel và các công ty vận tải biển giao dịch với các cảng ở Israel. Nhóm này tuyên bố các cuộc tấn công này là động thái đáp trả chiến dịch quân sự của Israel tại Dải Gaza.
Ngày 19/11, phiến quân Houthi đã công bố video dùng trực thăng đổ bộ một con tàu chở hàng Galaxy Leader mà nhóm này cho là có liên hệ với Israel, tiến hành bắt giữ 25 con tin là thủy thủ đoàn. "Tất cả các tàu của Israel hoặc tàu có giao dịch với Israel sẽ trở thành mục tiêu hợp pháp", lực lượng này tuyên bố.
Đầu tháng 12, Houthi tăng cường các cuộc tấn công tàu chở dầu, chở hàng và các tàu khác ở Biển Đỏ. Động thái này đã làm gián đoạn tuyến hàng hải quan trọng nối châu Âu, Bắc Mỹ với châu Á thông qua kênh đào Suez và khiến chi phí vận chuyển hàng hóa tăng mạnh, vì các công ty vận tải phải tìm các tuyến đường thay thế bằng cách vòng qua châu Phi.
Hôm 9/1, các lực lượng đặc nhiệm của Mỹ và đồng minh trong chiến dịch "Người bảo vệ Thịnh vượng" (Operation Prosperity Guardian) tuyên bố đã chặn 18 máy bay không người lái (UAV), 2 tên lửa hành trình chống hạm và 1 tên lửa đạn đạo chống hạm của Houthi phóng ra Biển Đỏ.
Theo Reuters, không phải tất cả các đồng minh lớn của Mỹ đều chọn ủng hộ các cuộc tấn công ở Yemen. Hà Lan, Australia, Canada và Bahrain cung cấp hỗ trợ hậu cần và tình báo, trong khi Đức, Đan Mạch, New Zealand và Hàn Quốc đã ký một tuyên bố chung bảo vệ các cuộc tấn công và cảnh báo về các hành động tiếp theo. Tuy nhiên, Italy, Tây Ban Nha và Pháp đã chọn không ký hoặc tham gia vì lo ngại leo thang rộng hơn.
