Fed có thể sẽ tiếp tục tăng lãi suất thêm 0,75 điểm phần trăm
Ngày 15/6, Fed công bố mức tăng lãi suất lớn nhất trong gần 30 năm là 0,75 điểm phần trăm lên 1,5-1,75% trong nỗ lực kiềm chế lạm phát phi mã. Việc tăng lãi suất quy mô siêu lớn diễn ra trong bối cảnh Fed phải đối mặt với áp lực căng thẳng trong việc kiềm chế giá xăng, thực phẩm và giá nhà ở tăng cao do ảnh hưởng từ cuộc xung đột ở Ukraine và đại dịch COVID-19 đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.
Thực tế, mỗi lần Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) của Fed họp, các quan chức đều phát đi những tín hiệu về dự định của họ trong tương lai để giúp các thị trường tài chính không bị bất ngờ.
Trong số này, một tín hiệu từ Fed thường được thị trường dồn nhiều sự chú ý là “Biểu đồ dấu chấm” (dot plot), với mỗi dấu chấm đại diện cho kỳ vọng về lãi suất của một thành viên cụ thể tại các thời điểm khác nhau. Trong phiên bản trước đây, "Biểu đồ dấu chấm" của FOMC chỉ ra rằng Fed sẽ tăng lãi suất lên 2% vào cuối năm và gần 3% vào cuối năm 2023.
Song số liệu lạm phát mới nhất đang buộc Fed phải thay đổi kế hoạch của mình. Bản biểu đồ mới nhất cho thấy Fed dự kiến lãi suất sẽ gần khoảng 3,5% vào tháng 12/2022 - đồng nghĩa sẽ còn một số đợt tăng lãi suất mạnh trong những tháng còn lại của năm nay.
Chủ tịch Fed - Jerome Powell cũng cho biết cơ quan này có thể nâng lãi suất thêm 0,75 điểm phần trăm vào tháng tới cũng như tăng lãi suất thêm 1,75% nữa từ nay đến cuối năm để đưa lạm phát giảm từ mức 8,6% hiện tại xuống mức mục tiêu 2%.
Ngay sau động thái từ Fed,thành viên ban điều hành Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ - ông Christopher Waller đã thể hiện sự ủng hộ đối với việc tăng mạnh lãi suất vào tháng tới. Cụ thể, trong bài phát biểu chuẩn bị cho hội nghị tại Dallas mới đây, ông Waller cho biết nếu số liệu được như kỳ vọng, ông sẽ ủng hộ bước đi tương tự trong cuộc họp vào tháng 7 tới. Ông khẳng định Fed đang tập trung vào việc ổn định giá cả.
"Họ đã lên kế hoạch dựa trên kinh nghiệm ứng phó cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu cách đây 1 thập kỷ, với việc giảm mua tài sản trong một năm và nâng lãi suất trong năm tiếp theo. Lộ trình này đã phát huy hiệu quả và sẽ tác động đến cách tiếp cận của Fed lần này.", ông Waller nhìn nhận.
Tuy nhiên, chuyên gia này cũng chỉ ra rằng Fed cần đẩy nhanh lộ trình vì nền kinh tế và việc làm phục hồi nhanh hơn dự kiến vào cuối năm 2021. Do đó, trong tương lai, Fed nên đảm bảo những điều kiện chuyển đổi chính sách cần đủ linh hoạt để có thể dễ dàng thay đổi chiến thuật, thay vì bị bó buộc trong một lộ trình vạch sẵn.
Tương tự qua điểm trên, giám đốc đầu tư thị trường thu nhập cố định toàn cầu thuộc tập đoàn đầu tư BlackRock - ông Rick Rieder cũng cho rằng quyết định của Fed trong ngày 15/6 là chính xác.
“Tôi nghĩ Fed đã đúng”, Rieder chia sẻ trong chuyên mục Yahoo Finance Live. "Khi nói về điều kiện thị trường ở thời điểm hiện tại, chúng ta vẫn đang ở trong một giai đoạn mà các chính sách tiền tệ tương đối dễ chịu", ông bổ sung. "Tính tới cuối năm nay, chúng ta sẽ bắt đầu bước vào giai đoạn trung lập".
Theo ông Rieder, sự bất ổn liên quan tới nguồn cung nhiều hàng hóa quan trọng, vốn diễn biến nghiêm trọng hơn sau khi cuộc xung đột Nga-Ukraine nổ ra, khiến mục tiêu kiểm soát lạm phát của Fed trở nên khó khăn hơn. Tất cả những lo ngại trên buộc Fed phải quyết liệt hơn trong mỗi quyết định chính sách của mình.
"Chúng ta cần phải đạt được ngưỡng trung lập trước khi nghĩ tới những hướng đi mới", ông Rieder giải thích. Và quá trình Fed tăng mạnh lãi suất trong cuộc họp vừa qua là cách để họ đạt được điều đó. "Cũng giống như lúc lái xe, bạn sẽ không muốn đạp thốc phanh. Dù chậm chân trong cuộc chiến với lạm phát, họ đã và đang hành động, và tôi cho rằng họ đang làm điều đúng đắn".
Ở góc độ nhà quản lý, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ - Bà Janet Yellen ngày 19/6, cho rằng cuộc suy thoái mà nhiều người Mỹ lo sợ sắp tới sẽ không xảy ra. "Tôi dự đoán nền kinh tế sẽ chậm lại. Hiện tại, chúng tôi mong đợi sự chuyển đổi sang tăng trưởng ổn định và ổn định là điều tự nhiên, nhưng tôi không nghĩ rằng suy thoái là chắc chắn", bà cho biết.
Mặc dù người đứng đầu Bộ Tài chính lạc quan về việc Mỹ sẽ tránh được suy thoái, nền kinh tế toàn cầu vẫn đang đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng trong những tháng tới với cuộc chiến tiếp tục ở Ukraine, lạm phát tăng vọt và đại dịch Covid-19. "Rõ ràng, lạm phát cao không thể chấp nhận được", bà Yellen nói.
Tuy nhiên, bà không tin rằng sự sụt giảm trong chi tiêu của người tiêu dùng sẽ là nguyên nhân dẫn đến suy thoái kinh tế. Bà cho rằng thị trường lao động Mỹ đang mạnh nhất kể từ thời kỳ hậu chiến và dự đoán rằng lạm phát sẽ chậm lại trong những tháng tới.
Quan điểm trái ngược, một số chuyên gia duy trì quan điểm kinh tế Mỹ sẽ đối mặt với xác suất suy thoái cao do các yếu tố gồm lãi suất tăng, tốc độ lạm phát chóng mặt, các vấn đề về chuỗi cung ứng và các cú sốc về giá hàng hóa bắt nguồn từ cuộc chiến ở Ukraine. Phần lớn ít lạc quan vào việc Fed tăng tốc nâng lãi suất mà không gây ra tỷ lệ thất nghiệp cao hơn và suy thoái kinh tế.
"Fed đang hãm lạm phát lại. Thật khó để tránh suy thoái trong tình huống này", Ông Michael Moran, Nhà kinh tế trưởng tại Daiwa Capital Markets America, nhận xét. Dự báo lạm phát của các nhà kinh tế cũng tăng lên rõ rệt ở mức 7% năm nay, so với 5,5% trong cuộc khảo sát hồi tháng 4.
"Giờ đây, chúng tôi tin rằng nền kinh tế Mỹ đang hướng tới một cuộc suy thoái nhẹ trong những tháng tới", Greg Daco, Nhà kinh tế trưởng của công ty tư vấn EY-Parthenon, cho biết. Vị chuyên gia cho rằng người tiêu dùng sẽ tiếp tục chi tiêu thoải mái cho các hoạt động giải trí, du lịch và khách sạn trong mùa hè.
Tuy nhiên, bối cảnh lạm phát và lãi suất tăng, giá cổ phiếu lao dốc trong tương lai sẽ làm xói mòn sức mạnh chi tiêu, ảnh hưởng đến ngành bất động sản và hạn chế đầu tư kinh doanh, thuê mướn.
