Chia sẻ quan điểm về Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đến năm 2030, Bộ trưởng Bộ NN PT&NT Lê Minh Hoan cho biết, sau khi thí điểm tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại Đồng Tháp, ông đã rút ra “6 từ khóa” có thể áp dụng cho lộ trình phát triển tới đây của ngành nông nghiệp Việt Nam.
Điệp khúc giải cứu nông sản và 6 từ khoá của Bộ trưởng nông nghiệp
Đó là “Hợp tác - Liên kết - Thị trường - Giảm chi phí – Tăng chất lượng – Đa dạng hoá sản phẩm”, Bộ trưởng Hoan nói tại cuộc Toạ đàm “Nông nghiệp: Trụ đỡ vững chắc trong biến động” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức ngày 28/10.
"Hợp tác là người sản xuất phải hợp tác với nhau", Bộ trưởng Lê Minh Hoan giải thích: “Không thể để 18,5 triệu hộ nông dân mạnh ai nấy làm, đèn nhà ai nhà nấy sáng. Nếu như vậy sẽ rơi vào cái bẫy gọi là 'giải cứu nông sản'. Khi chúng ta cứ bán cái chúng ta có chứ không phải cái thị trường cần thì vẫn 'sản xuất mù mờ' và sẽ dẫn tới giải cứu nông sản.”
Liên kết được hiểu là phải hình thành chuỗi sản xuất với doanh nghiệp tiêu thụ, chế biến. Nhưng theo Bộ trưởng, dù sản xuất hay kinh doanh thì phải hiểu tiêu chí thị trường mới là yếu tố quyết định cho sản xuất. Chính vì thiếu liên kết chuỗi nên sản lượng và thị trường không song hành với nhau.
Đặc biệt, số lượng nông sản từng thời điểm nếu bị tăng quá cao so với nhu cầu thị trường thì chắc chắn giá sẽ giảm rất sâu, thậm chí không bán được. Không những vậy, thiếu liên kết chuỗi sẽ dẫn tới thiếu niềm tin cho khách hàng.
“Nhiều khi chính người Việt còn quay lưng với nông sản nội địa vì không truy xuất được nguồn gốc, người mua cũng lo liệu sản phẩm nông sản này có thuốc trừ sâu hay không”, Bộ trưởng nêu tâm lý chung và nhấn mạnh: Chính vì vậy việc lấy lại niềm tin trên thị trường là rất quan trọng.
Vấn đề “Giảm chi phí” được Bộ trưởng NN PT&NT đặt song hành với việc “tăng chất lượng” và “đa dạng hóa sản phẩm”. Giải thích lý do vì sao cần như vậy, ông Hoan nhận định, do chúng ta đang bán thô là chủ yếu, giá trị không cao nên tăng chi phí nhiều.
Ông Lê Minh Hoan, người từng giữ cương vị Chủ tịch UBND, rồi Bí thư Tỉnh uỷ Đồng Tháp trước khi được Quốc hội khoá XIV bầu làm Bộ trưởng NN&PTNT tháng 4/2021, cho biết, hiện nay nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước 3 rào cản: biến đổi khí hậu, biến đổi thị trường và biến đổi xu hướng tiêu dùng.
Do đó, nông nghiệp Việt Nam cần có những chính sách để tiếp cận mô hình nông nghiệp mới như : Nông nghiệp 4.0, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp trách nhiệm. Đặc biệt là tiếp cận với xu hướng “tiêu dùng xanh” của thế giới.
Nông nghiệp là ngành tích hợp cả kinh tế, văn hóa, xã hội
Đề cập đến những giải pháp của ngành nông nghiệp trong 5 năm tới, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết đó không phải câu chuyện quy hoạch lại ngành này hay ngành kia, tăng ngành này giảm ngành kia mà chính là chuyển đổi mô hình tăng trưởng của ngành nông nghiệp, chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp dựa trên mục tiêu tăng sản lượng sang tư duy kinh tế với mục tiêu là tăng giá trị.
Bộ trưởng Hoan nhấn mạnh: “Chúng ta bắt đầu khơi thông được tư duy đó. Đã đến lúc chúng ta phải thay đổi mô hình chứ không phải thay đổi tỉ trọng của một ngành nông nghiệp khi đi theo sản lượng”.
"Đó không phải câu chuyện quy hoạch lại ngành này hay ngành kia, tăng ngành này giảm ngành kia mà chính là chuyển đổi mô hình tăng trưởng của ngành nông nghiệp, chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp dựa trên mục tiêu tăng sản lượng sang tư duy kinh tế với mục tiêu là tăng giá trị".
Bộ trưởng cho rằng: tri thức hóa sẽ tạo ra cộng đồng nông dân năng động ở địa phương và trở thành động lực thúc đẩy tinh thần hợp tác của người nông dân.
Về Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đến năm 2030, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết Bộ NN&PTNT đang thực hiện ở giai đoạn cuối cùng là tham vấn các tổ chức quốc tế để hoàn thiện trình Chính phủ vào cuối quý IV năm nay.
