“Chính phủ Nga sẽ đảm bảo các cơ sở hạt nhân trong nhà máy Zaporizhzhia được tích hợp như tài sản liên bang", AFP dẫn nội dung sắc lệnh của ông Putin.
Cũng theo sắc lệnh trên, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu sẽ được giao cho Tập đoàn Năng lượng hạt nhân Nga Rosenergoatom quản lý. Trong thời gian chờ giấy phép của Nga, nhà máy tạm thời hoạt động dựa trên các giấy phép do phía Ukraine cấp trước đó.
 |
Tổng thống Nga Putin ký sắc lệnh quốc hữu hóa nhà máy Zaporizhzhia. Ảnh: TASS |
Nhà máy Zaporizhzhia đã nằm trong tầm kiểm soát của Nga kể từ tháng 3, ngay sau khi khi Moscow mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Kể từ đó, Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga và các binh sĩ chuyên trách đã canh gác địa điểm này, trong khi các nhân viên Ukraine bên trong nhà máy tiếp tục chịu trách nhiệm vận hành.
Trước đó, Tổng thống Nga Putin đã ký ban hành luật để chính thức hoàn tất các thủ tục sáp nhập 4 tỉnh Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia, sau khi các văn kiện này được Quốc hội Nga thông qua và Tòa án Hiến pháp công nhận tính hợp hiến.
RIA Novosti dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Vershinin cho biết: "Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia hiện nằm trên lãnh thổ Liên bang Nga và theo đó, cần được vận hành dưới sự giám sát của các cơ quan liên quan của chúng tôi".
Trong một tuyên bố, Tập đoàn Năng lượng hạt nhân Nga Rosenergoatom cho biết sẽ tiến hành đánh giá thiệt hại, lên phương án sửa chữa và chuyển tất cả nhân viên Ukraine hiện có sang công ty do Nga làm chủ. “Tổ chức vận hành mới được thiết kế nhằm đảm bảo sự vận hành an toàn của nhà máy và các hoạt động chuyên môn của nhân viên hiện có tại đây”, Rosenergoatom thông báo.
Phản ứng trước thông tin phía Nga, ông Petro Kotin, người đứng đầu Cơ quan năng lượng hạt nhân nhà nước Ukraine Energoatom, cho biết đang phụ trách quản lý Zaporizhzhia và kêu gọi các nhân viên ở đó không ký bất kỳ văn bản nào với phía Nga.
"Tất cả các quyết định tiếp theo liên quan đến hoạt động của Zaporizhzhia sẽ được thực hiện trực tiếp tại văn phòng trung tâm của Energoatom", ông Kotin tuyên bố, đồng thời cho biết nhà máy này sẽ “tiếp tục làm việc theo luật pháp Ukraine, trong hệ thống năng lượng Ukraine, trong Energoatom".
 |
Ông Mykhailo Podolyak, Cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. |
Trong khi đó, ông Mykhailo Podolyak, Cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, kêu gọi phản ứng ngay lập tức trước các "nỗ lực tấn công pháp lý" của ông Putin. Trong bài đăng trên Twitter, ông Podolyak kêu gọi cần có các biện pháp trừng phạt đối với nhà cung cấp năng lượng hạt nhân thuộc sở hữu của nhà nước Nga Rosatom.
Quan chức Kiev cũng yêu cầu ngừng mọi hoạt động xây dựng cơ sở hạt nhân với Rosatom và từ chối mọi quan hệ đối tác hạt nhân với Nga.
Zaporizhzhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu tại Ukraine, có 6 lò phản ứng lớn với khả năng cung cấp điện cho 4 triệu hộ gia đình. Trong thời gian qua, nhà máy đã đã trở thành điểm nóng xung đột khi cả phía Nga lẫn phía Ukraine đều tố cáo nhau pháo kích và có ý định gây ra thảm họa hạt nhân.
Liên Hợp Quốc, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) và nhiều bên cũng kêu gọi Nga và Ukraine cần thiết lập một "khu phi quân sự hóa" xung quanh nhà máy để ngăn chặn thảm họa hạt nhân có thể xảy ra.
