Trong hội nghị đặc biệt kỉ niệm 30 năm quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra nhiều sáng kiến nhằm làm vững mạnh hơn mối quan hệ hợp tác giữa hai bên, bao gồm thúc đẩy sự phát triển của Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN – Trung Quốc và đẩy mạnh nhập khẩu các sản phẩm chất lượng từ khối.
Trên tinh thần đó, Trung Quốc cam kết nhập khẩu số lượng nông sản trị giá 150 tỉ USD từ các quốc gia Đông Nam Á trong vòng 5 năm. Ngoài ra, ông Tập còn cam kết hỗ trợ ASEAN 1,5 tỉ USD trong 3 năm tới nhằm khôi phục kinh tế và phòng chống đại dịch Covid-19.
Nhằm thúc đẩy hợp tác phát triển trên lĩnh vực công nghệ, một dự án mang tên Chương trình Thúc đẩy Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sẽ được tiến hành trong tương lai gần. Cụ thể, ASEAN sẽ nhận được 1.000 mặt hàng công nghệ tiên tiến. Ngoài ra, 300 nhà khoa học trẻ tại khu vực cũng sẽ có cơ hội đến Trung Quốc trao đổi chuyên môn trong vòng 5 năm tới.
Việc hợp tác phát triển kinh tế số và các lĩnh vực công nghệ liên quan cũng tỏ ra rất triển vọng, đặc biệt trong các lĩnh vực cơ sở hạ tầng mới như 5G.
Các chuyên gia phân tích cho rằng, những sáng kiến trên sẽ tạo đà cho nhiều mối quan hệ gắn kết hơn trong khu vực trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và đàm phán hữu nghị. Đây cũng là ví dụ thành công cho sự hợp tác nhiều mặt tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương giữa các quốc gia với nhau.
Shen Minghui, chuyên gia nghiên cứu tại Viện Khoa học xã hội Trung Quốc nhận định, ASEAN và Trung Quốc đã có quan hệ kinh tế được củng cố sâu rộng trên nhiều mặt trong vòng 30 năm hợp tác và dần trở thành đối tác thương mại quan trọng nhất của nhau.
Trong 3 thập kỉ vừa qua, giao dịch thương mại giữa ASEAN và Trung Quốc đạt mức tăng trưởng ấn tượng từ 8 tỉ USD lên đến 684,6 tỉ USD. Đến năm 2009, Trung Quốc chính thức vượt mặt Nhật Bản và EU trở thành đối tác thương mại lớn nhất của khối trong 12 năm liên tiếp.
Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, sự hỗ trợ của Trung Quốc là rất cần thiết với sự phục hồi kinh tế của các nước Đông Nam Á. Ngoài 300 triệu liều vaccine cùng các nhu yếu phẩm y tế, Trung Quốc đã cử nhiều đoàn chuyên gia giúp xây dựng phòng thí nghiệm và thử nghiệm vaccine tại các nước ASEAN. Ông Shen Minghui cũng hy vọng ngoài trợ giúp về mặt y tế, phía Trung Quốc có thể đưa ra những sự trợ giúp khác về mặt trao đổi nhân lực và thông quan.
Ngoài ra, ông Shen cũng kêu gọi các quốc gia ASEAN hoàn thành việc chuẩn bị cho Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). Hiệp định RCEP là một thành tựu mang tính bước ngoặt của 15 quốc gia châu Á-Thái Bình Dương nhằm thúc đẩy sự phát triển khu vực lên một tầm cao mới và tiếp thêm động lực cho giai đoạn 30 năm tiếp theo giữa Trung Quốc và ASEAN.
