Theo Tổng cục Thủy sản, ước năm 2021, tốc độ tăng giá trị sản xuất thủy sản đạt 3,01% so với năm 2020, tổng sản lượng đạt 8,73 triệu tấn, tăng 1% so với năm 2020 (8,64 triệu tấn). Trong đó sản lượng khai thác đạt 3,92 triệu tấn, tăng 0,9% với năm 2020 (3,88 triệu tấn), nuôi trồng đạt 4,8 triệu tấn, tăng 1% với năm 2020 (4,76 triệu tấn).
Kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2021 ước đạt 8,89 tỷ USD, tăng 5,7% so với năm 2020 (8,41 tỷ USD), đạt 104,6% so kế hoạch (8,5 tỷ USD).
 |
Nguồn: Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thủy sản. |
Hoa Kỳ là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất trong 11 tháng qua với kim ngạch ước đạt 1,8 tỷ USD. Đứng thứ 2 là Nhật Bản đạt 1,2 tỷ USD, thứ 3 là Trung Quốc đạt 862,7 triệu USD.
Đánh giá tình hình ngành thủy sản trong năm qua, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản Nguyễn Quang Hùng cho rằng, đại dịch Covid-19 đã tác động đến đời sống, kinh tế - xã hội, làm đứt gãy các chuỗi cung ứng toàn cầu và gây ảnh hưởng trực tiếp tới sản xuất, hoạt động xuất nhập khẩu tiêu thụ thủy sản của Việt Nam.
Ngoài ra, thẻ vàng IUU và nạn xâm nhập mặn tại đồng bằng sông Cửu Long cũng “kìm chân” ngành thủy sản. Giá thức ăn, cước phí vận chuyển quốc tế, giá nhiên liệu tăng cao gây ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu thủy sản của nước ta.
Nỗ lực chống khai thác IUU
Việc kinh tế thế giới tăng trưởng trở lại sau khi “phủ vaccine” và việc tận dụng tốt các hiệp định song và đa phương kỳ vọng sẽ là yếu tố giúp duy trì tốc độ tăng trưởng của ngành thủy sản trong năm 2022.
Với Hiệp định UKVFTA thuế xuất khẩu tôm nguyên liệu của Việt Nam vào Anh sẽ được giảm từ mức thuế cơ bản 10-20% xuống còn 0%; trong khi đó EVFTA sẽ xóa bỏ tới 85,6% số dòng thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU.
Bên cạnh đó, các địa phương Đồng bằng sông Cửu Long đang nỗ lực chống khai thác IUU từ nay đến cuối năm 2021 nhằm gỡ thẻ vàng IUU của Ủy ban châu Âu (EC) theo chỉ đạo của Chính phủ. Nếu thẻ vàng được EC gỡ, kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Liên minh châu Âu EU sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2022.
Ông Nhữ Văn Cẩn, Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chia sẻ: “Trong những khó khăn vừa qua, chúng ta vẫn duy trì được sản xuất sản phẩm tôm, cá tra và 2 mảng này cần tiếp tục phát triển trong thời gian tới khi các thị trường và đối thủ cạnh tranh khác không duy trì được, đó chính là lợi thế”.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), hiện nay thị trường thủy sản Việt Nam đang bị cạnh tranh bởi các nước Ecuador, Ấn Độ.
Tại Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ, tỷ lệ xuất khẩu của các đối thủ cạnh tranh đã lên tới 46%. Do vậy, doanh nghiệp cần đẩy mạnh đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm, đặc biệt là đầu tư con giống. Qua khảo sát của VASEP, con giống là yếu tố quyết định đến giá thành và tỷ lệ sống sót của giống quyết định nhiều ở mặt hàng chủ lực trong ngành thủy sản.
Tại Hội nghị tổng kết năm 2021 và triển khai kế hoạch năm 2022 của Tổng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chiều 24-12, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, năm 2021 ngành thủy sản đã vượt thách thức, xuất khẩu đạt 8,89 tỉ USD.
Chính phủ giao cho Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn 42 tỉ USD, tuy nhiên đến nay xuất khẩu toàn ngành đạt 48,6 tỉ USD, vượt hơn 6 tỉ USD.
"Sang năm 2022, ngành thủy sản đặt mục tiêu xuất khẩu 9 tỉ USD năm 2021. Đây là mục tiêu tổng cục đưa ra, bộ sẽ cân nhắc trên cơ sở Chính phủ giao, tuy nhiên chúng tôi sẽ phấn đấu hết sức quyết liệt để đạt mục tiêu đề ra" - Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nói.
